تعیین مکان های بهینه برای خدمات فرهنگی اکوسیستم در استان کرمان با تلفیق GIS و ارزیابی چندمعیاره (MCE)

مطالعه حاضر با هدف بررسی خدمت فرهنگی استان کرمان در چهار دسته خدمات زیباشناختی، تفرجی، علمی - آموزشی و معنوی - مذهبی براساس روش ارزیابی چندمعیاره در محیط سامانه های اطلاعات جغرافیایی انجام گرفت. به این منظور به ترتیب ۳۴، ۲۸، ۸ و ۴ معیار عامل زیبای شناختی، تفرجی، آموزشی و معنوی - مذهبی در سه دسته اکولوژیک، اقتصادی - اجتماعی و بصری در نظر گرفته شد. همه معیارهای عامل، استانداردسازی و با کمک فرآیند سلسه مراتب تحلیلی AHP وزن دهی و ادغام آنها با روش ترکیب خطی وزن دار (WLC) انجام شد. در ادامه لایه های حاصل از WLC همه خدمات برای به دست آوردن ارزش کل خدمات فرهنگی با یکدیگر، جمع و این لایه به چهار طبقه تناسب تفکیک شد. نقشه طبقه بندی خدمات فرهنگی نشان داد که مناطق با تناسب زیاد و خیلی زیاد به ترتیب ۹۵۰۱۰۲۸ و ۱۳۰۶۶۶۸ هکتار را به خود اختصاص داده اند که بیش از ۵۸ درصد از مساحت استان و عمدتا در کاربری های جنگل و مرتع پرتراکم تشکیل می دهد. براساس نتایج به دست آمده توزیع جغرافیایی چهار نوع خدمت فرهنگی بررسی شده در این مطالعه در سطح استان یکسان نبوده است و خدمت معنوی پایین ترین توزیع را دارد. همچنین بخش های مرکزی و غربی استان از نظر کل خدمات فرهنگی غنی ترین و بخش شمال شرقی، شرقی و جنوبی ضعیف ترین وضعیت را دارد. یافته های این پژوهش می توانند به عنوان مبنایی برای سیاست گذاری، برنامه ریزی فضایی و مدیریت پایدار سرزمین در راستای ارتقای بهره برداری از خدمات فرهنگی اکوسیستم در استان کرمان استفاده شوند.

کلیدواژه ها:

تحلیل مکانی ، ارزیابی خدمات فرهنگی ، استان کرمان ، روش ترکیب خطی وزندار ، ارزیابی چندمعیاره