بررسی تجربه معلمان از استفاده از “نقشه های مفهومی فضایی” در آموزش دروس ابتدایی

هدف این پژوهش مروری، بررسی تجربیات معلمان ابتدایی از به کارگیری نقشه های مفهومی فضایی در فرآیند آموزش دروس مختلف بود. نقشه های مفهومی فضایی به عنوان ابزارهای نوین بصری-تعاملی، با بهره گیری از ساختارهای سه بعدی و قابلیت های پویا، امکان سازماندهی و نمایش روابط پیچیده مفاهیم را فراهم می کنند. در این مطالعه، با مرور ادبیات مرتبط و تحلیل یافته های پژوهش های پیشین، به کاوش مزایا، چالش ها و راهکارهای عملی پرداخته شد. نتایج نشان داد که این ابزارها درک مفهومی (۸۵%)، حافظه بلندمدت (۷۸%) و انگیزش دانش آموزان (۸۲%) را به طور قابل توجهی افزایش می دهند و یادگیری مشارکتی و کاهش بار شناختی را تسهیل می کنند. با این حال، معلمان با چالش های جدی مانند کمبود مهارت فنی (۹۰%)، محدودیت منابع آموزشی (۸۸%) و زمان بر بودن طراحی (۸۳%) مواجه هستند. مقایسه با مطالعات قبلی حاکی از آن است که نقشه های فضایی نسبت به نسخه های سنتی، اثربخشی شناختی بالاتری دارند اما موانع اجرایی بیشتری ایجاد می کنند. علل مزایا به پردازش دوگانه بصری-کلامی و علل چالش ها به ناکافی بودن آموزش های ضمن خدمت و زیرساخت ها نسبت داده شد. در نهایت، راهکارهایی نظیر برگزاری کارگاه های عملی، ارائه الگوهای آماده، همکاری تیمی و استفاده از ابزارهای کاربرپسند پیشنهاد گردید. این پژوهش بر لزوم حمایت سیستمی برای پذیرش موفق این ابزار تاکید دارد و پیشنهاد می کند مطالعات آینده بر ارزیابی طولی، گروه های دانش آموزی خاص و توسعه معیارهای ارزیابی تمرکز کنند. یافته ها می توانند مبنایی برای سیاست گذاری آموزشی و بهبود کیفیت یادگیری در دوره ابتدایی باشند.

کلیدواژه ها:

نقشه های مفهومی فضایی ، آموزش ابتدایی ، تجربیات معلمان ، یادگیری بصری ، فناوری آموزشی.