طراحی الگوی بومی رهبری پیچیدگی در سازمان های دولتی ایران

پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی بومی رهبری پیچیدگی در سازمان های دولتی ایران انجام شده است. با توجه به چالش های پیچیده و پویای محیطی که سازمان های دولتی با آن مواجه اند، ضرورت تدوین الگویی متناسب با بستر فرهنگی و ساختاری این سازمان ها بیش از پیش احساس می شود. این پژوهش از نظر هدف، ترکیبی از رویکردهای بنیادی و کاربردی است؛ در بعد بنیادی به شناسایی مولفه ها و طراحی مدل مفهومی رهبری پیچیدگی پرداخته و در بعد کاربردی، به بررسی وضعیت موجود در سازمان های دولتی کشور تمرکز دارد. روش شناسی تحقیق بر پایه فراترکیب کیفی با استفاده از الگوی هفت مرحله ای سندلوسکی و باروسو (۲۰۰۷) و تحلیل محتوای سیستماتیک انجام شد. در طی این مراحل، از بین ۳۸۳ مطالعه اولیه، تعداد ۲۹ پژوهش کیفی منتخب بررسی شد و در نهایت ۱۶۰ کد نهایی در قالب ۲۹ مفهوم و ۵ مقوله اصلی استخراج گردید. مقوله های شناسایی شده شامل «ویژگی ها و صلاحیت های رهبر»، «عوامل محیطی و سازمانی»، «رویکردهای تحلیلی و استراتژیک»، «کنش ها و پویش های سازمانی» و «بستر و فرهنگ سازمانی بومی» می باشند. سپس برای اعتبارسنجی و اجماع نظری میان خبرگان، از روش دلفی در چهار دور متوالی استفاده شد و میزان توافق با استفاده از ضریب هماهنگی کندال محاسبه گردید. نتایج شاخص کاپا (۷۵۳/۰) نشان دهنده پایایی مطلوب کدهای استخراجی بود. یافته ها نشان می دهند که رهبری پیچیدگی در سازمان های دولتی ایران نیازمند الگویی چندبعدی، زمینه مند و پویا است که همزمان به عوامل ساختاری، فرهنگی، شناختی و محیطی توجه کند. این پژوهش با ارائه مدلی بومی، ضمن غنی سازی ادبیات نظری، می تواند به بهبود توانمندی رهبران سازمانی در مواجهه با پیچیدگی های فزاینده و تصمیم گیری در شرایط عدم قطعیت کمک نماید.

کلیدواژه ها:

رهبری پیچیدگی ، سازمان های دولتی ، الگوی بومی ، فراترکیب ، تحلیل محتوای کیفی ، روش دلفی