بررسی پوشش دانش آموزان پسر در اسناد بالادستی آموزش و پرورش و نگرش آن ها نسبت به سیاست های پوشش در شهرستان ماسال

این پژوهش با هدف واکاوی تطابق سیاست های پوشش دانش آموزان پسر در اسناد بالادستی آموزش و پرورش ایران با معیارهای نظری «پوشش مطلوب» و همچنین سنجش نگرش آنان نسبت به پوشش مصوب مدارس در شهرستان ماسال انجام شد. این مطالعه به روش توصیفی-تحلیلی و با رویکرد ترکیبی (کیفی-کمی) اجرا گردید. در بخش کیفی، با استفاده از «تحلیل محتوای هدایت شده»، اسناد بالادستی (مانند سند تحول بنیادین و قوانین مرتبط) بر اساس چارچوب پنج بعدی پوشش مطلوب (فیزیکی، زیبایی شناختی، روان شناختی، فرهنگی-اجتماعی و اخلاقی-دینی) تحلیل شدند. در بخش کمی، نگرش ۲۴۰ دانش آموز پسر در سه مقطع تحصیلی شهرستان ماسال با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته ۴۵ گویه ای مبتنی بر مقیاس لیکرت سنجیده و با آزمون های آماری تحلیل گردید. یافته های کیفی نشان داد که اگرچه اسناد بالادستی بر ابعاد فرهنگی و اخلاقی پوشش تاکید دارند، اما در توجه به ابعاد فیزیکی-کارکردی، زیبایی شناختی و به ویژه روان شناختی با کاستی های جدی مواجه اند و تطابق معناداری با معیارهای نظری پوشش مطلوب ندارند. یافته های کمی نیز اگرچه نگرش کلی را در محدوده متوسط نشان داد، اما تحلیل تفکیکی حاکی از یک روند نزولی معنادار با افزایش مقطع تحصیلی بود؛ به طوری که نگرش نسبتا مثبت دانش آموزان ابتدایی به نگرش منفی در دانش آموزان متوسطه دوم تنزل یافت. همچنین همبستگی قوی و مثبت بین تمامی ابعاد نگرش مشاهده شد. نتایج گویای وجود شکافی معنادار بین سیاست گذاری کلان و نیازهای عملیاتی و روان شناختی دانش آموزان است. نظام سیاست گذاری پوشش کنونی در جلب رضایت نوجوانان، به ویژه در مقاطع بالاتر که نیاز به هویتیابی فردی و زیبایی شناسی توسعه یافته تری دارند، ناتوان عمل کرده است. این مطالعه ضرورت بازنگری اساسی و تدوین سند راهبردی جدیدی را که به صورت متوازن به همه ابعاد پوشش مطلوب بپردازد، آشکار می سازد.

کلیدواژه ها:

پوشش دانش آموزی ، پوشش مطلوب ، یونیفرم مدرسه ، اسناد بالادستی ، سند تحول بنیادین ، شهرستان ماسال.