آیا قومیت ها در افغانستان باروری متفاوت دارند؟ تحلیلی بر داده های پیمایش سلامت و جمعیت افغانستان (DHS ۲۰۱۵)

قومیت ها به عنوان مولفه ای بنیادین در ساختار اجتماعی و فرهنگی افغانستان، نقش تعیین کننده ای در شکل دهی الگوهای رفتاری، به ویژه باروری دارند، که تحت تاثیر عوامل فرهنگی، اقتصادی و ساختاری میان گروه های قومی متفاوت است. این مطالعه با هدف بررسی تفاوت های باروری واقعی و ایدئال میان گروه های قومی در افغانستان انجام شد. روش پژوهش کمی و مبتنی بر تحلیل ثانویه داده های پیمایش جمعیت و سلامت افغانستان (۲۰۱۵) است. نمونه شامل ۲۴٬۹۴۱ خانوار و ۲۹٬۴۶۱ زن متاهل در سنین باروری (۱۵ تا ۴۹ سال) بوده و نمونه گیری به روش خوشه ای چندمرحله ای و تصادفی سیستماتیک انجام شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (کای اسکوئر و رگرسیون چندمتغیره) در نرم افزار SPSS ۲۶ تحلیل گردید. یافته ها نشان می دهد که با وجود تفاوت های قابل توجه در باروری ایدئال میان گروه های قومی، میزان باروری واقعی تقریبا یکنواخت و در سطحی بالا قرار دارد. این امر با نرخ پایین استفاده از روش های پیشگیری از بارداری و فاصله کوتاه بین موالید مرتبط است و موجب می شود اختلاف معناداری در باروری بالفعل میان گروه های قومی مشاهده نشود. بررسی باروری ایدئال نشان می دهد که قومیت های نورستانی، پشه یی و پشتون بیشترین تعداد فرزندان را مطلوب می دانند، در حالی که هزاره ها و بلوچ ها کمترین تمایل به فرزندان بیشتر را دارند. علاوه بر این، در تمامی گروه های قومی ترجیح فرزند پسر مشهود است و شدت این ترجیح در میان گروه هایی با باروری ایدئال بالاتر بیشتر است. این نتایج بر نقش تعیین کننده ترکیب عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در شکل دهی نگرش های باروری در افغانستان تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

باروری ، قومیت ، عوامل بلافصل ، زنان ، افغانستان