بررسی جنبه های احساسی در صور خیال اشعار رابعه بلخی

رابعه بلخی یکی از نخستین شاعران زن فارسی زبان در دوره سامانی است که با تسلط بر فنون شعری و استفاده از آرایه های ادبی، آثاری جاودانه از خود به جا گذاشت. او شاعری غیر عارف بود، اما بعد از مرگ از سوی برخی عارفان چون عطار نیشابوری و جامی چهره ای عارفانه به خود گرفت. اشعار او بیشتر در قالب غزل است و در آن ها از عشق و دردهای درونی سخن گفته است. در بررسی صور خیال و ویژگی های ادبی اشعار رابعه می توان به کاربرد گسترده ی تشبیهات، استعاره ها، مجازها و کنایه ها اشاره کرد که با نگاهی ساده و بدون تکلف بیان شده اند. از ویژگی های بارز اشعار او استفاده از تشبیه های حسی به حسی و کاربرد واژگان ساده و طبیعی است که به بیان عواطف انسانی و دردهای درونی او کمک می کند. اشعار او که به ویژه در قالب غزل هستند همواره با زبان ساده و شفاف اما در عین حال عمیق و تاثیرگذار به تصویر کشیده می شوند. یکی از ویژگی های برجسته شعر رابعه بلخی استفاده هنرمندانه و بی دغدغه از آرایه های ادبی است. این آرایه ها که شامل تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه می شوند، در اشعار او به گونه ای به کار رفته اند که نه تنها زیبایی شناسی شعر را غنی تر کرده بلکه به بیان موثرتر عواطف و احساسات شاعرانه کمک کرده اند. از سوی دیگر رابعه در اشعارش به ویژه در زمینه های تصویرسازی و بیان احساسات عاشقانه، به دور از تکلف و تصنع دنیایی از لطافت و شفافیت را به تصویر کشیده است. در این مقاله به بررسی جنبه های احساسی و صور خیال در اشعار رابعه بلخی پرداخته شده و بر تحلیل کاربرد آرایه های ادبی و تصاویر شعری در اشعار او متمرکز شده است. این بررسی ها نشان می دهند که چگونه رابعه از امکانات زبان و شعر برای بیان دردهای درونی و عواطف عمیق خود استفاده کرده و چگونه با استفاده از تشبیه ها و استعاره ها، جهان احساسی خود را در قالب هایی زیبا و متین به نمایش گذاشته است. این تحلیل ها همچنین به بررسی دلایل و آثار استفاده از این صور خیال و تاثیر آن ها بر جذابیت و عمق اشعار رابعه بلخی پرداخته است.

کلیدواژه ها:

صور خیال اشعار ، احساسی ، تشبیه حسی ، رابعه بلخی ،