تحلیل انسجام و پیوستگی در شعری کوتاه از هوشنگ ابتهاج با رویکرد زبان شناسی نقش گرا

انسجام و پیوستگی متن از جمله مسائلی است که تحلیل گران متن همواره به آن توجه کرده اند. در مقاله ی حاضر یکی از شعرهای هوشنگ ابتهاج با استفاده از نظریه ی انسجام و هماهنگی انسجامی هلیدی و حسن و به کمک طبقه بندی عناصر انسجامی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. بر اساس این نظریه یکی از ویژگی های متن داشتن انسجام است اما صورت یافتن عوامل انسجام در متن، به معنی این نیست که آن متن واقعا منسجم است بلکه پس از نشان دادن این عوامل، دستیابی به پیوستگی متن مورد نظر بر پایه ی هماهنگی انسجامی ضروری است و در نهایت اجزای متشکله ی هر یک از زنجیره های انسجامی مورد بررسی قرار خواهند گرفت. برآیند پژوهش نشان دهد که شعر هوشنگ ابتهاج منسجم است و انسجام واژگانی آن به مراتب بیشتر از انسجام دستوری است. با کاربرد این نظریه می توان درجه ی انسجام هر یک از اشعار هوشنگ ابتهاج و یا هر اثر دیگری را سنجید.

کلیدواژه ها:

انسجام ، انسجام واژگانی ، انسجام دستوری ، هماهنگی انسجامی ، شعر معاصر ، هوشنگ ابتهاج