بررسی عامل اجتماعی، فرهنگی و روان شناختی موثر بر گرایش به مصرف سیگار در میان دختران نوجوان شهرستان سنندج

مصرف سیگار در میان نوجوانان، بهویژه دختران، بهعنوان یکی از چالشهای سلامت عمومی شناخته میشود و ناشی از تعامل پیچیدهای میان عوامل فردی، روانشناختی، خانوادگی و فرهنگی است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل عوامل اجتماعی، فرهنگی و روانشناختی موثر بر گرایش به مصرف سیگار در میان دختران نوجوان شهرستان سنندج است. این مطالعه از نوع توصیفی–تحلیلی و مقطعی بوده و دادهها از طریق پرسش نامه محقق ساخته شامل بخشهای اطلاعات فردی، تجربه و سابقه مصرف، عوامل روانشناختی، خانوادگی–اجتماعی و نگرش و آگاهی جمعآوری شد. جامعه آماری شامل دختران 15 تا 25 سال شهر سنندج بود که با استفاده از فرمول کوکران نمونهای 381 نفری برگزیده شد و 285 پرسش نامه معتبر مورد تحلیل قرار گرفت. تحلیل دادهها با استفاده از آمار توصیفی و آزمونهای همبستگی اسپیرمن انجام شد. یافتهها نشان داد که گرایش به مصرف سیگار با سن رابطه مثبت متوسط r=0.377)، (p<0.01 دارد، اما باتجربه و سابقه مصرف رابطه معنیدار نداشت r=0.090)، . (p=0.129 همچنین، عوامل فردی و روانشناختی r=-0.371)، (p<0.01 و عوامل خانوادگی و اجتماعی) r=-0.571، (p<0.01 رابطه منفی معناداری با گرایش به سیگار دارند، درحالی که نگرش و آگاهی نسبت به سیگار r=0.771)، (p<0.01 بیشترین همبستگی مثبت را نشان داد. این نتایج بر اهمیت تقویت حمایت خانوادگی، ارتقای سلامت روان و آموزش صحیح درباره پیامدهای مصرف سیگار تاکید دارند و میتوانند چارچوبی برای طراحی مداخلات پیشگیرانه و سیاستگذاری سلامت در میان نوجوانان دختر فراهم کنند.

کلیدواژه ها:

گرایش به مصرف سیگار ، نوجوانان دختر ، عوامل اجتماعی ، عوامل فرهنگی ، عوامل روان شناختی ، حمایت خانوادگی ، نگرش و آگاهی