بررسی رابطه ی پویا میان نهادها، آلودگی محیطی، توسعه اقتصادی و سلامت عمومی

هدف تحقیق حاضر مدل سازی رابطه ی پویای میان شاخص های نهادها، آلودگی محیطی، توسعه اقتصادی و سلامت عمومی در کشورهای عضو منا است. تحقیق حاضر کاربردی بوده و در بازه زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۳ صورت پذیرفته است. جهت مدل سازی روابط پویای مابین متغیرها از رویکرد خودرگرسیون برداری پانلی پارامتر متغیر زمان بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج مشخص گردید رفتار پویایی غیرخطی مابین متغیرهای تحقیق وجود دارد. بر این اساس از رویکرد مدل های خودرگرسیون برداری پانلی پارامتر متغیر زمان به جایگزینی مدل های خودرگرسیون برداری پانلی بهره گرفته شد. بر اساس نتایج این مدل در روند کلی مدل شاخص نهادی بر توسعه اقتصادی و سلامت عمومی تاثیر مثبت و بر آلودگی محیطی تاثیر کاهشی دارد؛ همچنین بر اساس نتایج شاخص توسعه اقتصادی در روند کلی خود بر شاخص نهادی، سلامت عمومی و آلودگی محیطی تاثیر مثبت و صعودی دارد. نتایج گویای این واقعیت بود که شاخص سلامت عمومی بر شاخص نهادی و توسعه اقتصادی تاثیر مثبت و بر آلودگی محیطی تاثیر منفی دارد؛ همچنین نتایج نشان می دهد که آلودگی محیطی بر هر سه شاخص تاثیر منفی دارد. لازم بذکر است؛ عموما متغیرهای در روند بلندمدت خود تاثیر قوی تری نسبت به روند کوتاه مدت خود بر یکدیگر داشتند که بیان گر پدیده اصل لوشاتلیه در مابین کشورهای عضو منا است. بر اساس این اصل متغیرها در بلندمدت فرصت بیش تری جهت اثرگذاری بر یکدیگر دارند.

کلیدواژه ها:

آلودگی محیطی ، توسعه اقتصادی ، سلامت عمومی ، نهادها ، TVP-PFAVAR