مدیریت بحران و خدمات شهری: نقش آماده سازی زیرساخت ها و برنامه ریزی اضطراری در کاهش خسارات شهری

مدیریت بحران و ارتقای تاب آوری شهری از مهم ترین چالش های توسعه پایدار در شهرهای معاصر به شمار می آید. پژوهش حاضر با رویکرد تحلیلی-کیفی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، به بررسی جایگاه زیرساخت ها، برنامه ریزی اضطراری، فناوری های نوین و مشارکت اجتماعی در کاهش آسیب پذیری و افزایش تاب آوری شهری پرداخته است. یافته ها نشان می دهد که مقاوم سازی زیرساخت های حیاتی شامل شبکه های برق، آب، گاز، فاضلاب، حمل ونقل و ارتباطات، پایه اصلی تاب آوری شهرها است و می تواند میزان خسارات انسانی و مالی را در بحران ها به حداقل برساند. همچنین، تدوین برنامه های اضطراری جامع و سناریوسازی دقیق، همراه با ایجاد مسیرهای تخلیه، مراکز اسکان موقت و دستورالعمل های هماهنگ، واکنش سریع و موثر به بحران ها را امکان پذیر می سازد. بهره گیری از فناوری های نوین، از جمله سامانه های هشدار سریع، حسگرهای هوشمند و سیستم های اطلاعات جغرافیایی، موجب تصمیم گیری سریع و پیش بینی بهتر بحران ها می شود. آموزش و توانمندسازی جامعه، همراه با مشارکت فعال شهروندان، فشار بر سیستم های امدادی را کاهش داده و اجرای عملیات بحران را تسهیل می کند. نهایتا، هماهنگی نهادی و یکپارچگی مدیریتی میان سازمان ها و نهادهای مختلف، عامل تعیین کننده موفقیت در مدیریت بحران است. پژوهش حاضر نشان می دهد که تنها با تلفیق این عوامل و رویکرد جامع و سیستماتیک، می توان تاب آوری شهری را افزایش داده و شهرها را در برابر بحران های طبیعی و انسان ساخت ایمن ساخت.

کلیدواژه ها:

تاب آوری شهری ، مدیریت بحران ، زیرساخت های شهری ، برنامه ریزی اضطراری ، فناوری های نوین.