رابطه بین رویکرد های اخلاقی و تقویت تعامل معلم ودانش آموز

رابطه میان رویکردهای اخلاقی معلمان و میزان تعامل آنان با دانش آموزان از جمله مولفه های اساسی در ارتقای کیفیت فرآیند یاددهی–یادگیری به شمار می رود. در دهه های اخیر، پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت تاکید ویژه ای بر نقش ارزش ها و فضایل اخلاقی معلمان در شکل دهی به محیط یادگیری، انگیزش و رفتارهای مشارکتی دانش آموزان داشته اند. هدف پژوهش حاضر، تبیین رابطه میان رویکردهای اخلاقی معلم — شامل مولفه هایی نظیر عدالت، صداقت، احترام، مسئولیت پذیری و همدلی — و میزان تقویت تعامل سازنده با دانش آموزان است.بر اساس یافته های نظری و پژوهشی موجود، رویکردهای اخلاقی معلم نه تنها موجب افزایش اعتماد و احترام متقابل میان معلم و دانش آموز می شوند، بلکه زمینه ساز رشد احساس امنیت روانی، تعلق اجتماعی و انگیزش درونی یادگیرندگان نیز هستند. زمانی که معلم اصول اخلاقی را در تصمیم گیری های آموزشی، نحوه بازخورد، ارزشیابی، و روابط بین فردی خود رعایت می کند، دانش آموزان تمایل بیشتری به گفت وگو، مشارکت فعال، و یادگیری عمیق نشان می دهند. در مقابل، فقدان رویکرد اخلاقی مناسب می تواند منجر به کاهش اعتماد، افزایش اضطراب، و افت کیفیت تعامل آموزشی گردد.مطالعات انجام شده در زمینه تعامل معلم و دانش آموز نشان داده اند که عدالت آموزشی و احترام به تفاوت های فردی دو شاخص اصلی در ایجاد تعامل مثبت محسوب می شوند. همچنین اخلاق حرفه ای معلم تاثیر غیرمستقیم بر کیفیت یادگیری دارد؛ زیرا از طریق ایجاد فضای روانی مثبت، احساس تعلق به کلاس، و افزایش انگیزش تحصیلی، یادگیری را تسهیل می کند. افزون بر این، تعامل اخلاق مدار معلم الگویی تربیتی برای دانش آموزان فراهم می آورد که در درازمدت موجب نهادینه شدن رفتارهای اجتماعی و اخلاقی در آنان می شود.در نهایت، می توان نتیجه گرفت که میان رویکردهای اخلاقی معلم و سطح تعامل موثر با دانش آموز رابطه ای مثبت، مستقیم و معنادار وجود دارد. توجه به اصول اخلاقی نه تنها وظیفه ای اخلاقی و انسانی است، بلکه راهبردی کاربردی برای بهبود کیفیت آموزش و یادگیری نیز به شمار می آید. پیشنهاد می شود در دوره های تربیت معلم و آموزش ضمن خدمت، محوریت اخلاق حرفه ای و مهارت های ارتباطی در برنامه ها گنجانده شود تا زمینه تعامل سازنده تر میان معلم و دانش آموزان فراهم گردد.

کلیدواژه ها:

رویکردهای اخلاقی ، تعامل معلم و دانش آموز ، اخلاق حرفه ای ، عدالت آموزشی ، انگیزش تحصیلی