مطاله مروری: تاثیر تفکر ریزوماتیک بر یادگیری خودراهبر و سواد اطلاعاتی در دانشجویان دانشگاه های استان مازندران به منظور ارائه مدل

این مقاله مروری با هدف تبیین نقش تفکر ریزوماتیک در شکل گیری یادگیری خودراهبر و سواد اطلاعاتی در آموزش عالی ایران انجام شد و بر اساس تحلیل مبانی نظری پایان نامه سحر قربانی تنظیم گردید. نتایج نشان می دهد تفکر ریزوماتیک که بر گشودگی، اتصال آزاد و تولید معنا از طریق روابط غیرخطی تاکید دارد، نقطه مقابل الگوهای سلسله مراتبی سنتی در آموزش است و راهی برای پرورش ذهن خلاق و خودسامان فراهم می کند. یادگیرنده در این چارچوب از مسیرهای متکثر دانش عبور کرده و از طریق فرایندهای خودراهبر، دانش مورد نیاز خود را مدیریت، ترکیب و بازآفرینی می کند. پیوند این رویکرد با سواد اطلاعاتی سبب می شود جریان یادگیری از حالت انتقالی به شکل شبکه ای و پویا تغییر یابد و استقلال شناختی دانشجو مورد حمایت قرار گیرد. بررسی پژوهش های داخلی و خارجی حاکی از آن است که مدل آموزشی مبتنی بر ریزوم می تواند پایه گذار نظام دانشگاهی انعطاف پذیر و خلاق باشد که در آن فراگیران با تسلط بر مهارت های اطلاعاتی و خودمدیریتی، در تولید علم و نوآوری مشارکت فعال دارند. از منظر کاربردی، استفاده از عناصر ریزوماتیک در طراحی برنامه های درسی موجب افزایش خودکارآمدی، انگیزش، و توانایی تصمیم گیری مستقل در دانشجویان خواهد شد. بر این اساس، تفکر ریزوماتیک به عنوان چارچوب نظری موثر در تحول آموزش عالی ایران پیشنهاد می شود تا یادگیری به جریان آزاد، غیرسلسله مراتبی و شبکه محور تبدیل گردد و زمینه رشد تفکر انتقادی و خلاقیت دانشگاهی فراهم شود.

کلیدواژه ها:

تفکر ریزوماتیک ، یادگیری خودراهبر ، سواد اطلاعاتی ، آموزش عالی