بررسی و تحلیل اثرات شبکه های اجتماعی بر عزت نفس، هویت تحصیلی و رضایت از زندگی دانش آموزان مقاطع مختلف

در دهه های اخیر، گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات به ویژه ظهور و فراگیری شبکه های اجتماعی، ساختار ارتباطی، فرهنگی، آموزشی و حتی روانی جوامع بشری را به طور چشمگیری دگرگون ساخته است. شبکه های اجتماعی مجازی، که ابتدا با هدف تسهیل ارتباط میان افراد در فضای دیجیتال ایجاد شدند، امروز به پدیده ای چندوجهی تبدیل شده اند که نه تنها شیوه ی ارتباط و تعامل میان افراد را متحول کرده اند، بلکه بر ابعاد گوناگون زندگی روانی، اجتماعی و تحصیلی انسان ها، به ویژه نوجوانان و جوانان، تاثیر عمیقی گذاشته اند. امروزه نوجوانان بخش قابل توجهی از زمان خود را در فضاهایی مانند اینستاگرام، تلگرام، واتساپ، تیک تاک، یوتیوب و سایر پلتفرم های مشابه سپری می کنند و این حضور مداوم و گاه افراطی در فضای مجازی، پیامدهای مثبت و منفی متعددی را به همراه داشته استیکی از ا. بعاد بسیار مهم تاثیر شبکه های اجتماعی، جنبه ی روان شناختی آن بر عزت نفس، هویت تحصیلی و رضایت از زندگی نوجوانان است. نوجوانی دوره ای حساس در شکل گیری شخصیت و هویت فردی و اجتماعی است؛ دوره ای که در آن فرد به دنبال شناخت خویشتن، تثبیت ارزش ها و یافتن جایگاه خود در جامعه است. از این رو، هرگونه عامل بیرونی که بر برداشت فرد از خود یا بر تعاملات اجتماعی او تاثیر گذارد، می تواند نقش تعیین کننده ای در رشد یا تزلزل عزت نفس و هویت تحصیلی او داشته باشد. شبکه های اجتماعی با ایجاد امکان مقایسه ی مستمر میان خود و دیگران، به ویژه در زمینه های ظاهری، موقعیت اجتماعی، موفقیت های تحصیلی و سبک زندگی، ممکن است منجر به شکل گیری احساس ناکافی بودن، کمبود اعتماد به نفس و در نهایت کاهش عزت نفس شوند. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی و تحلیل اثرات شبکه های اجتماعی بر عزت نفس، هویت تحصیلی و رضایت از زندگی دانش آموزان مقاطع مختلف پرداخته شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که شبکه های اجتماعی، با ایجاد فرصت های تعامل، یادگیری و ابراز خود، می توانند هم عزت نفس، هویت تحصیلی و رضایت از زندگی دانش آموزان را تقویت کنند و هم در صورت استفاده ی افراطی و نادرست، موجب کاهش عزت نفس، تضعیف هویت تحصیلی و افت رضایت از زندگی آنان شوند.

کلیدواژه ها:

شبکه اجتماعی ، عزت نفس ، هویت تحصیلی ، رضایت زندگی ، دانش آموزان