تاثیر تعاملات مدرسه ای بر نهادینه سازی ارزش های اجتماعی و قانون پذیری در میان دانش آموزان

مسئولیت پذیری دانش آموزان به عنوان یکی از ارکان اساسی رشد فردی و اجتماعی، نقش مهمی در موفقیت تحصیلی، سلامت روان، و مشارکت مدنی آنان دارد. پژوهش های متعددی نشان می دهد که عوامل مختلفی در شکل گیری و تقویت مسئولیت پذیری نقش دارند؛ از جمله روش های تدریس، راهبردهای انضباطی معلمان، سبک های دلبستگی، مهارت های اجتماعی، آموزش های شناختی-رفتاری، و برنامه های تحولی همچون آموزش فلسفه برای کودکان (فبک) و آموزش صلح. در این مطالعه، تلاش شده است با بهره گیری از مرور نظام مند پژوهش های انجام شده در سال های اخیر، مهم ترین عوامل موثر بر مسئولیت پذیری دانش آموزان شناسایی و تحلیل شود. یافته ها نشان می دهد که روش های تدریس فعال مانند ایفای نقش، آموزش حل مسئله، و یادگیری خودتنظیمی، تاثیر چشمگیری بر ارتقای حس مسئولیت پذیری دارند. همچنین، اخلاق حرفه ای معلمان، سبک های انضباطی حمایتی، و تعهد سازمانی آنان، ارتباط مثبتی با افزایش مسئولیت پذیری دانش آموزان دارند. در بعد روان شناختی، عوامل شناختی و رفتاری، سبک های دلبستگی ایمن، و راهبردهای مقابله ای موثر، در شکل گیری مسئولیت پذیری موثر هستند. این یافته ها بیانگر آن است که مسئولیت پذیری پدیده ای چندبعدی است که نیازمند توجه به برنامه ریزی آموزشی، سیاست های مدرسه ای، و مداخلات تربیتی هدفمند می باشد. در نتیجه، پیشنهاد می شود نظام آموزشی با تقویت نقش معلم به عنوان الگوی اخلاقی، به کارگیری روش های نوین تدریس، و فراهم سازی زمینه های پرورش مهارت های فردی، به ارتقای مسئولیت پذیری در دانش آموزان کمک نماید.

کلیدواژه ها:

مسئولیت پذیری دانش آموزان ، روش های تدریس ، مهارت های اجتماعی ، روان شناسی تربیتی.