روش های کنترل دانش آموزان پرخاشگر در کلاس درس

پرخاشگری دانش آموزان در محیط های آموزشی، یکی از چالش های مهم و گسترده در نظام تعلیم و تربیت به شمار می رود که می تواند فرآیند یادگیری را مختل کند، جو روانی کلاس را تحت تاثیر قرار دهد و سلامت روانی سایر دانش آموزان و معلمان را به مخاطره اندازد. بروز رفتارهای پرخاشگرانه همچون فریاد زدن، بی احترامی، تهدید، درگیری فیزیکی یا مخالفت آشکار با قوانین کلاس، اغلب ناشی از ترکیبی از عوامل فردی، خانوادگی، اجتماعی و مدرسه ای است که در صورت عدم شناسایی و مداخله ی به موقع، می تواند به تداوم و تشدید این رفتارها منجر شود.پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل روش های موثر کنترل و مدیریت پرخاشگری دانش آموزان در کلاس درس انجام شده است و تلاش دارد تا با تکیه بر منابع علمی و تجارب میدانی، مجموعه ای از راهبردهای کاربردی و پیشگیرانه را به معلمان و مدیران آموزشی ارائه دهد. در این راستا، ابتدا به تبیین ابعاد مختلف پرخاشگری، انواع آن (لفظی، بدنی، غیرمستقیم و نمادین)، علل زیربنایی بروز رفتارهای پرخاشگرانه و ویژگی های شخصیتی و محیطی این دسته از دانش آموزان پرداخته شده است. سپس، مجموعه ای از رویکردهای مدیریت کلاسی معرفی شده اند که شامل رویکردهای شناختی-رفتاری، استفاده از روش های تقویتی مثبت، آموزش مهارت های خودتنظیمی، ایجاد ارتباط موثر میان معلم و دانش آموز، بهره گیری از شیوه های حل مسئله و میانجی گری تعارضات و همچنین طراحی محیط یادگیری امن و ساختارمند هستند.از دیگر محورهای مطرح شده در این پژوهش، نقش آموزش والدین و مشارکت خانواده در کنترل رفتارهای پرخاشگرانه، ضرورت بهره مندی معلمان از آموزش های حرفه ای در حوزه مدیریت رفتار، و تاثیر سبک های رهبری معلمان بر کاهش تنش های رفتاری دانش آموزان است. همچنین، با تاکید بر اهمیت پیشگیری به جای مداخله صرف، پیشنهادهایی همچون آموزش مهارت های اجتماعی و عاطفی به تمامی دانش آموزان، تدوین قوانین کلاسی مشارکتی، استفاده از بازی های رفتاری هدفمند و طراحی فعالیت های گروهی برای ارتقاء همدلی و مهارت های ارتباطی نیز ارائه گردیده است.نتایج پژوهش نشان می دهد که رویکردهای چندسطحی، تلفیقی و مبتنی بر تعامل انسانی، در کنترل و کاهش پرخاشگری دانش آموزان از اثربخشی بیشتری برخوردارند و زمانی به نتیجه مطلوب منجر می شوند که معلمان از هوش هیجانی، صبر، انضباط مثبت و توانمندی ارتباطی بالایی برخوردار باشند. در نهایت، پژوهش ضمن تاکید بر ضرورت نگاه جامع به رفتارهای پرخطر در کلاس، به ارائه الگویی عملیاتی برای مدیریت پرخاشگری در محیط مدرسه می پردازد که می تواند راهنمای عمل معلمان، مشاوران و سیاست گذاران حوزه آموزش و پرورش قرار گیرد