تاثیر کاربرد الیسیتور زیستی کیتوزان بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی زوفا تحت تنش شوری

مطالعه در زمینه یافتن روش‎های افزایش تحمل گیاهان به تنش‎های محیطی می تواند گامی موثر در جهت نیل به تولید پایدار در سیستم­های کشاورزی باشد. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر کاربرد الیسیتور کیتوزان بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی زوفا تحت تنش شوری اجرا شد .آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با چهار تکرار در سال ۱۳۹۸ انجام شد. عامل شوری شامل چهار سطح (صفر، ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میلی­مولار) از کلرید سدیم در نظر گرفته شد. عامل دوم در چهار سطح به صورت بدون پرایمینگ و عدم مصرف کیتوزان (شاهد)، پرایمینگ بذور با آب­مقطر، پرایمینگ بذور با کیتوزان و همچنین کاربرد کیتوزان به صورت محلول پاشی مورد مطالعه قرار گرفت. تاثیر شوری بر کلیه صفات مورد ارزیابی معنی­دار بود. کیتوزان بر ارتفاع بوته، محتوای پرولین و آنزیم کاتالاز تاثیر معنی­داری داشت. اثر متقابل شوری و کیتوزان بر تمام صفات به جز وزن خشک ساقه معنی دار بود. بیشترین میزان پرولین (۲۱/۱۹ میکرومول بر گرم) مربوط به تیمار محلول­پاشی کیتوزان تحت تنش شوری ۱۵۰ میلی­مولار بود. در تیمار شوری ۵۰ میلی­مولار نیز پرایمینگ بذور با کیتوزان سبب افزایش ۵۰ درصدی محتوای پرولین و قندهای محلول نسبت به شاهد گردید. بر اساس نتایج این پژوهش و با توجه به روند رو به رشد اراضی شور در کشور، پرایمینگ و کاربرد الیسیتور کیتوزان به عنوان عامل زیستی کاهنده آثار تنش شوری در گیاه زوفا، حائز اهمیت هستند.

کلیدواژه ها:

Chitosan ، Elicitor ، Proline ، Peroxidase ، Salinity ، الیسیتور ، پراکسیداز ، پرولین ، زوفا ، شوری ، کیتوزان