یمن؛ استمرار بحران و سناریوهای آینده‎ در وضعیت پیچیدگی

هدف پژوهش حاضر بررسی پیشران های موثر بر بحران یمن و سناریوهای محتمل بر اساس شرایط موجود است. جهت انجام این امر، ۱۶ متغیر در ابعاد چهارگانه شناسایی گردید و در اختیار کارشناسان مسائل یمن قرار گرفت تا اثرگذاری مقابل هریک از متغیرها را اعلام نمایند. با توجه به گستردگی متغیرهای شناسایی شده و به جهت افزایش توان تحلیل نظری، نظریه پیچیدگی به عنوان چارچوب نظری انتخاب گردید. از میان تکنیک های موجود در آینده پژوهی، سناریونویسی با نرم افزار سناریوویزارد انتخاب شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که چهار آینده محتمل برای یمن از ترکیب ۱۶ متغیر قابل تصور است. مهمترین متغیرهای شناسایی شده که نقش پیشران را دارا هستند عبارت اند از: ساختار ناکارآمد سیاسی، شکاف قومی-مذهبی و فقدان دولت ملی. همچنین از جمله یافته های مهم پژوهش این موضوع است که ایران و عربستان به عنوان دو نیروی تاثیرگذار بر بحران یمن، دارای نقش تسهیل گر در حل بحران هستند و از توان کاهش بحران برخوردارند، اما این تاثیرگذاری به معنای حل بحران نخواهد بود. توافق ایران- عربستان اگرچه فضایی برای گفتگوهای دیپلماتیک فراهم کرده، اما نتوانسته است عوامل ساختاری بحران از جمله عدم تشکیل دولت ملی، مداخله خارجی و فروپاشی اقتصادی را در این کشور بهبود دهد. در انتها استدلال می شود که دستیابی به صلح پایدار در یمن مستلزم ایجاد چارچوب های سیاسی فراگیر، کاهش مداخلات خارجی و قطع حلقه های بازخورانی خشونت داخلی است.

کلیدواژه ها:

بحران یمن ، آینده پژوهی ، سناریو ، نظریه پیچیدگی ، ساختار داخلی