ارزیابی تاثیر الگوهای معماری بومی در افزایش سرزندگی و حس تعلق در فضاهای شهری معاصر

معماری بومی ایران، میراثی غنی که با اقلیم های متنوع و فرهنگ های محلی هم آوا شده، پتانسیل عمیقی برای بازآفرینی پویایی اجتماعی و تعمیق پیوند عاطفی شهروندان با فضاهای شهری معاصر به نمایش می گذارد. این پژوهش، با تمرکز بر الگوهای کلیدی چون حیاط مرکزی به عنوان هسته تعاملی، ایوان های واسطه گذار که مرزهای خصوصی و عمومی را نرم می کنند، بادگیرها به مثابه نمادهای تهویه طبیعی، و مصالح محلی مانند خشت و آجر که پیوندی ارگانیک با خاک و طبیعت برقرار می سازند، به کاوش چگونگی تاثیر این عناصر بر تعاملات جمعی و هویت مکانی می پردازد. رویکرد ترکیبی تحلیل اسنادی و بررسی موردی بر خانه های سنتی یزد، کاشان و شیراز اتخاذ شده، جایی که در یزد، حیاط مرکزی جریان رویدادهای روزمره را تسهیل می کند و در کاشان، ایوان ها خاطره انگیزی فرهنگی را برمی انگیزد، در حالی که در شیراز، بادگیرها و باغ های ایرانی تعلق به اقلیم را احیا می نمایند. یافته ها، بر پایه مطالعات کیفی، بر تاثیر ادغام هوشمندانه این الگوها در طراحی های نوین دلالت دارند؛ این ادغام نه تنها پویایی را از طریق تسهیل جریان های تعاملی و اختلاط کاربری ها غنی می سازد، بلکه پیوند عاطفی را با احیای نمادهای فرهنگی و خاطره های جمعی تعمیق می بخشد، همان گونه که پژوهش های اخیر بر نقش این عناصر در پایداری اجتماعی تاکید ورزیده اند. پیشنهادهای عملی برای سیاست گذاران شهری شامل بهره گیری از این الگوها در بازآفرینی بافت های تاریخی و نوظهور است، که پایداری زیست محیطی را از طریق کاهش مصرف انرژی و هماهنگی با اقلیم پیش می برد و کیفیت زیست اجتماعی را با تقویت تعاملات و هویت محلی ارتقا می دهد. این رویکرد، مدلی فراگیر برای مدیران شهری ارائه می کند تا فضاهای معاصر را به عرصه هایی زنده و معنادار تبدیل نمایند، و در نهایت به توسعه ای همسو با میراث بومی و نیازهای امروزین بیانجامد.

کلیدواژه ها:

معماری بومی ، پویایی اجتماعی ، حس تعلق ، بازآفرینی شهری ، پایداری اقلیمی