شبکه های اجتماعی دیجیتال و رفاه روانی: بررسی نقش عوامل جمعیت شناختی، سیاست گذاری اجتماعی و مدیریت بحران در عصر اطلاعات

هدف از این پژوهش بررسی تاثیرات پیچیده این پلتفرم ها بر رفاه روانی کاربران با در نظر گیری نقش عوامل جمعیت شناختی، سیاست های اجتماعی و مدیریت بحران در عصر اطلاعات است. سیاست های اجتماعی و نحوه مدیریت بحران در جوامع مختلف می تواند به کاهش یا تشدید این پیامدها منجر شود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و کاربردی بوده و به صورت ترکیبی (Mixed Method) انجام شده است. جامعه آماری شامل ۵۰۰ کاربر فعال شبکه های اجتماعی از سه گروه سنی (نوجوانان ۱۳-۱۸ سال، جوانان ۱۹-۳۰ سال و بزرگسالان ۳۰-۵۰ سال) در استان هرمزگان است که به صورت خوشه ای تصادفی از مناطق شهری و روستایی انتخاب شدند. ابزارهای جمع آوری داده شامل پرسش نامه سلامت عمومی (GHQ-۲۸)، مقیاس اعتیاد به شبکه های اجتماعی (SAS-SF)، سنجه سواد دیجیتال (DSS) و مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۱۰ متخصص حوزه سلامت روان و رسانه های اجتماعی بود. نتایج پژوهش نشان داد که میزان استفاده روزانه از شبکه های اجتماعی با ضریب همبستگی -۰.۶۵ تاثیر منفی معناداری بر سلامت روانی دارد. در مقابل، سواد دیجیتال (ضریب +۰.۴۸) و سیاست های حمایتی دولت (ضریب +۰.۵۸) تاثیر مثبت معناداری بر رفاه روانی نشان دادند. عامل جنسیت نیز نقش قابل توجهی ایفا کرد، به طوری که زنان با ضریب -۰.۳۵ بیشتر در معرض تاثیرات منفی قرار داشتند. دسترسی نابرابر به فناوری نیز با ضریب -۰.۴۲ تاثیر منفی معناداری داشت.

کلیدواژه ها:

شبکه های اجتماعی دیجیتال ، رفاه روانی ، مدیریت بحران ، سواد دیجیتال ، سلامت روان دیجیتال.