نقش سبک های ارتباطی معلم در بهزیستی روانی و انگیزش تحصیلی دانش آموزان

ارتباط موثر میان معلم و دانش آموز یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده کیفیت یادگیری و سلامت روان دانش آموزان است. هدف این پژوهش بررسی نقش سبک های ارتباطی معلم در بهزیستی روانی و انگیزش تحصیلی دانش آموزان و شناسایی عوامل موثر بر این رابطه بود. سبک های ارتباطی معلم شامل سه دسته اصلی دموکراتیک، اقتدارگرایانه و بی تفاوت است که هر یک اثرات متفاوتی بر جنبه های روانی و انگیزشی دانش آموزان دارند. سبک دموکراتیک، با فراهم کردن فضای مشارکت، بازخورد حمایتی و تعامل سازنده، موجب ارضای نیازهای روانی بنیادین دانش آموزان، افزایش اعتماد به نفس، انگیزش درونی و رضایت روانی می شود، در حالی که سبک های اقتدارگرایانه و بی تفاوت می توانند پیامدهای منفی شامل اضطراب، کاهش انگیزش و افت عملکرد تحصیلی را به همراه داشته باشند.این پژوهش همچنین به بررسی مکانیسم های روان شناختی ارتباط پرداخته و نقش نظریه خودتعیین گری دسی و رایان در تبیین رابطه سبک های ارتباطی و انگیزش درونی دانش آموزان را مورد تاکید قرار داده است. شواهد پژوهشی داخلی و خارجی نشان می دهند که سبک های ارتباطی مثبت معلم با افزایش بهزیستی روانی، انگیزش تحصیلی، خودکارآمدی و تعلق اجتماعی دانش آموزان همراه است و سبک های نامطلوب اثر معکوس دارند.یافته های پژوهش دارای پیامدهای آموزشی و کاربردی مهمی هستند، از جمله ضرورت برگزاری کارگاه های مهارت های ارتباطی و هوش هیجانی برای معلمان، طراحی کلاس های مشارکتی و انعطاف پذیر، ایجاد سامانه های بازخورد دوطرفه، و توسعه برنامه های مشاوره و پشتیبانی روانی. به طور کلی، نتایج این مطالعه نشان می دهد که توجه به سبک های ارتباطی معلم، تقویت تعاملات حمایتی و مشارکتی و تمرکز بر آموزش مهارت های ارتباطی، می تواند موجب ارتقای بهزیستی روانی و انگیزش تحصیلی دانش آموزان شود و نقش کلیدی در بهبود کیفیت فرآیند یاددهی–یادگیری و تربیت نسلی خلاق، مسئولیت پذیر و سالم داشته باشد.

کلیدواژه ها:

سبک های ارتباطی معلم ، بهزیستی روانی ، انگیزش تحصیلی ، مدرسه ، مشارکت آموزشی