کاربرد هوش مصنوعی در ایران: تحلیل سیستمانیک اقشار و کاربری ها

هدف از این مقاله، ارائه یک تحلیل سیستمانیک از انواع پلتفرم ها و ابزارهای هوش مصنوعی مورد استفاده در ایران و بررسی الگوهای کاربری among اقشار مختلف جامعه است. با توجه به توسعه سریع فناوری های هوشمند و تدوین سند ملی هوش مصنوعی با هدف قرارگیری ایران در بین 10 کشور برتر این حوزه تا سال 1412، درک وضعیت موجود کاربری از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است . این پژوهش با مرور منابع موجود شامل مقالات علمی، گزارش های تحلیلی و معرفی پلتفرم های فعال، به طبقه بندی و تحلیل کاربری هوش مصنوعی در ایران می پردازد. یافته ها نشان می دهد که اکوسیستم هوش مصنوعی ایران را می توان به چند دسته اصلی تقسیم کرد: 1. پلتفرم های چندمنظوره بومی مانند «رخشای» (با موتور پردازشی «زال» و موتور تصویری «شهرزاد») که بر ارائه پاسخ های هم سو با فرهنگ و زبان فارسی تمرکز دارد و دستیارهای تخصصی برای مشاغل مختلف ارائه می دهد ، 2. پلتفرم های دسترسی به مدل های جهانی مانند «هوشیار 24» که امکان استفاده از مدل های پیشرفته ای مانند GPT-4 و Claude را بدون نیاز به ابزارهای عبور از محدودیت ها فراهم می کنند ، 3. ابزارهای تخصصی وظیفه محور مانند «آیپا» (AIPA) که APIهایی برای پردازش صوت، متن و تصویر در اختیار توسعه دهندگان قرار می دهد ، 4. برنامه های کاربردی موبایل محور مانند «ویرا» و «زیگپ» که بر تعامل صوتی و انجام کارهای روزمره متمرکز هستند . تحلیل کاربری among اقشار مختلف حاکی از آن است که: • دانشجویان و پژوهشگران از این ابزارها برای پژوهش، ترجمه، تحلیل داده و نوشتن پایان نامه بهره می برند. پلتفرمی مانند «هوشیار 24» با قابلیت تحلیل فایل های PDF و ارائه خلاصه، مورد توجه این قشر است . • تولیدکنندگان محتوا، مدیران شبکه های اجتماعی و کسب وکارها استفاده گسترده ای از ابزارهای تولید محتوای متنی و تصویری (مانند «هوشینا» و «ایماژ» در اپلیکیشن «روبو») برای خلق محتوای بازاریابی، مقاله و پست های شبکه های اجتماعی دارند . و توسعه دهندگان و استارتاپ ها از APIهای ارائه شده توسط پلتفرم هایی مانند «AvalAI» و «آیپا» برای یکپارچه سازی قابلیت های هوش مصنوعی در نرم افزارها و خدمات خود استفاده می کنند. «AvalAI» برنامه های حمایتی شامل اعتبار رایگان برای محققان و استارتاپ ها نیز هست . ر کاربران عادی برای کارهای روزمره مانند ترجمه، جستجو، تولید سریع captions و حتی سرگرمی به سراغ اپلیکیشن های ساده ای مانند «زیگپ» می روند که نیاز به ثبت نام و پرداخت هزینه چندانی ندارند . اگرچه چالش هایی مانند موانع دسترسی به فناوری های جهانی، محدودیت در منابع پردازشی و نیاز به سرمایه گذاری بیشتر وجود دارد، اما چشم انداز توسعه هوش مصنوعی در ایران با برنامه های ملی و ظهور پلتفرم های بومی نوآورانه، مثبت ارزیابی می شود. این فناوری پتانسیل بالایی برای افزایش بهره وری در بخش های مختلف اقتصادی و اجتماعی ایران دارد.