ارزیابی تاثیر برنامه های تربیتی معلمان بر ارتقای فرهنگ مشارکت و مسئولیت پذیری در مدارس

چکیده: این پژوهش به بررسی تاثیر برنامه های تربیتی و توسعه حرفه ای معلمان بر ارتقای فرهنگ مشارکت و مسئولیت پذیری در مدارس می پردازد. پرسش اصلی این است که آیا برنامه های منظم، مشارکتی و محتوایی برای معلمان می توانند رفتارها و نگرش های مشارکتی دانش آموزان و سطح مسئولیت پذیری آنان را افزایش دهند یا خیر. روش پژوهش ترکیبی (Mixed Methods) با طراحی شبه آزمایشی و مطالعات کیفی انتخاب شد: در بخش کمی، نمونه ای از ۲۰ مدرسه (۱۰ مدرسه مداخله ای که برنامه PD دریافت کردند و ۱۰ مدرسه کنترل) و ۴۰۰ دانش آموز و ۸۰ معلم مورد سنجش قرار گرفتند؛ در بخش کیفی، مصاحبه های عمقی با ۱۲ معلم و ۶ مدیر انجام شد. یافته ها نشان داد برنامه هایی که دارای ویژگی های «تمرکز محتوا»، «یادگیری فعال»، «پشتیبانی مستمر» و «همکاری جمعی» بودند، با تغییر معنادار در روش های تدریس مشارکتی معلمان و افزایش شاخص های مشارکت و مسئولیت پذیری دانش آموزان همراه بود. نتایج نشان می دهد نقش معلم و کیفیت PD در شکل دهی به فضای باز کلاس و تقویت دانش و علاقه سیاسی/اجتماعی دانش آموزان اثرگذار است. در پایان پیشنهاداتی برای طراحی پایدار برنامه های تربیتی، حمایت سازمانی و مطالعات پی گیری ارائه شده است

کلیدواژه ها:

توسعه حرفه ای معلمان ، مشارکت دانش آموزی ، مسئولیت پذیری اجتماعی ، فرهنگ مدرسه ، یادگیری مشارکتی