بررسی رابطه ی فرسودگی تحصیلی با سلامت روان و انگیزش تحصیلی دانش آموزان

فرسودگی تحصیلی به عنوان یکی از پدیده های مهم در حوزه روان شناسی آموزش، به مجموعه ای از علائم شامل خستگی هیجانی، بدبینی نسبت به تحصیل و احساس ناکارآمدی در انجام وظایف درسی اطلاق می شود. این پدیده در سال های اخیر، به ویژه در میان دانش آموزان مقطع متوسطه، با افزایش فشارهای تحصیلی و رقابت آموزشی، رشد چشمگیری یافته است. پژوهش های متعددی نشان داده اند که فرسودگی تحصیلی می تواند تاثیر منفی قابل توجهی بر سلامت روان و انگیزش تحصیلی دانش آموزان داشته باشد. مطالعه حاضر با رویکرد مروری، به تحلیل یافته های پژوهش های داخلی و خارجی در بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۴ میلادی پرداخته و رابطه میان فرسودگی تحصیلی، سلامت روان و انگیزش تحصیلی را بررسی کرده است. نتایج مرور مطالعات نشان می دهد که بین فرسودگی تحصیلی و سلامت روان رابطه ای معکوس وجود دارد؛ به گونه ای که افزایش خستگی هیجانی و بدبینی نسبت به تحصیل با افزایش اضطراب، افسردگی و کاهش احساس رضایت از زندگی همراه است. همچنین، فرسودگی تحصیلی موجب افت انگیزش درونی و کاهش پشتکار تحصیلی می شود. در مقابل، عواملی مانند تاب آوری، حمایت خانواده، سبک های فرزندپروری مثبت و محیط یادگیری حمایتگر می توانند اثرات منفی فرسودگی تحصیلی را تعدیل کنند. یافته های این مقاله بر ضرورت شناسایی زودهنگام نشانه های فرسودگی تحصیلی و طراحی برنامه های پیشگیرانه توسط مشاوران مدارس تاکید دارد. اجرای مداخلات آموزشی مبتنی بر تنظیم هیجان، ذهن آگاهی و تقویت خودکارآمدی می تواند نقش مهمی در بهبود سلامت روان و افزایش انگیزش تحصیلی دانش آموزان ایفا کند.

کلیدواژه ها:

فرسودگی تحصیلی ، سلامت روان ، انگیزش تحصیلی ، مشاوره مدرسه ، دانش آموزان متوسطه