مقررات اخلاقی Alبا هدف حمایت از معلمان در قراردادهای آموزشی

ورود شتابان هوش مصنوعی (AI) به نظام های آموزشی، که عمدتا از طریق انعقاد قراردادهای آموزشی با شرکت های توسعه دهنده فناوری صورت می گیرد، فرصت ها و در عین حال مخاطرات چشمگیری را به همراه دارد. از یک سو، ابزارهای AI با هدف شخصی سازی یادگیری برای دانش آموزان، خودکارسازی وظایف روتین معلم (مانند تصحیح اولیه آزمون ها و مدیریت حضور و غیاب) و ارائه تحلیل های دقیق عملکردی، پتانسیل عظیمی برای بهبود کیفیت تدریس و کاهش بار کاری معلمان دارند. اما از سوی دیگر، ماهیت داده محور و اغلب "جعبه سیاه" این سیستم ها، چالش های اخلاقی و حقوقی متعددی را متوجه مهم ترین رکن آموزش، یعنی معلمان، می سازد.این مقاله با هدف تدوین یک چارچوب جامع برای مقررات اخلاقی AI، بر لزوم حمایت همه جانبه و سیستماتیک از معلمان در این قراردادهای آموزشی تاکید می کند. تمرکز اصلی ما بر این است که چگونه می توان از تضعیف نقش محوری معلم در فرآیند تعلیم و تربیت جلوگیری کرد؛ نقشی که شامل قضاوت انسانی، حمایت عاطفی و پرورش مهارت های انتقادی است و توسط هیچ الگوریتمی قابل جایگزینی نیست.این مقررات اخلاقی باید تضمین کننده اصول حیاتی زیر باشد: ۱. حفظ کرامت حرفه ای و استقلال معلم (Human Agency): AI باید ابزار مکمل باشد، نه جایگزین یا مرجع نهایی. ۲. عدالت و عدم تبعیض الگوریتمی: جلوگیری از هرگونه سوگیری پنهان در سیستم های ارزیابی عملکرد معلم که می تواند منجر به نابرابری شغلی شود. ۳. حریم خصوصی و مالکیت داده ها: تضمین امنیت و کنترل معلمان بر داده های عملکردی و شخصی آن ها که توسط سیستم های هوشمند جمع آوری می شوند. ۴. شفافیت و پاسخگویی: اطمینان از این که فرآیندهای تصمیم گیری مبتنی بر AI قابل توضیح و ممیزی هستند.در نهایت، با ارائه پیشنهادهای سیاستی و عملی، این مقاله مسیر بهره گیری مسئولانه و اخلاق مدار از هوش مصنوعی را ترسیم می کند تا فناوری در خدمت توانمندسازی معلمان قرار گیرد، نه تهدید جایگاه آنان.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: هوش مصنوعی در آموزش ، اخلاق AI ، حمایت از معلم ، قراردادهای آموزشی ، حریم خصوصی داده ها ، شفافیت الگوریتمی ، عدالت آموزشی ، سواد دیجیتال معلم.