نقش مدیران در حمایت از معلمان در استفاده از Al

هدف از این مقاله، تحلیل عمیق و تدوین یک چارچوب عملیاتی جامع برای تبیین نقش محوری مدیران مدارس در پشتیبانی استراتژیک از معلمان به منظور استفاده موثر و اخلاقی از فناوری هوش مصنوعی (AI) در محیط های آموزشی ایران است. ورود هوش مصنوعی به حوزه تعلیم و تربیت، مرزهای سنتی تدریس را دستخوش تحول کرده و فرصت هایی بی نظیر برای شخصی سازی یادگیری، خودکارسازی وظایف اداری معلمان، و ارائه بازخورد فوری و دقیق فراهم آورده است. با این حال، موفقیت در بومی سازی و بهره برداری از این ابزارها در کلاس درس، به شدت به رهبری آموزشی پیشرو و حمایتی مدیران بستگی دارد. در غیاب یک راهبرد مدیریتی منسجم، نوآوری های هوش مصنوعی ممکن است با مقاومت معلمان، چالش های زیرساختی، و نگرانی های اخلاقی مواجه شوند.این پژوهش با اتکا به مرور نظام مند ادبیات فارسی و بین المللی در حوزه های رهبری آموزشی، فناوری آموزشی، و جامعه شناسی نوآوری، نقش مدیران را در سه بعد کلیدی ساختارمند می سازد: ۱) رهبری تحول آفرین و ایجاد فرهنگ نوآوری، ۲) توانمندسازی حرفه ای و توسعه شایستگی ها، و ۳) مدیریت ریسک های اخلاقی و حفظ عدالت آموزشی.در بعد رهبری تحول آفرین، مشخص می شود که مدیران باید نه تنها به عنوان تسهیل گر منابع، بلکه به عنوان حامیان فعال و الگوهای فناورانه عمل کنند. این امر شامل تعیین یک چشم انداز شفاف است که در آن، هوش مصنوعی به عنوان ابزاری برای ارتقای کیفیت یادگیری و نه جایگزینی برای معلم، تعریف می شود. ایجاد یک فضای روان شناختی امن برای معلمان جهت آزمون وخطای بدون ترس از شکست در استفاده از ابزارهای جدید هوش مصنوعی، عنصری حیاتی در این بعد حمایتی است.در بعد توانمندسازی حرفه ای، مقاله تاکید می کند که آموزش های ضمن خدمت نباید صرفا بر کارکرد فنی ابزارها متمرکز باشند. بلکه باید سواد پداگوژیک هوش مصنوعی را تقویت کنند؛ یعنی معلمان بیاموزند چگونه از هوش مصنوعی برای طراحی تجربیات یادگیری خلاقانه و معنادار استفاده نمایند. مدیران باید با سازماندهی جوامع یادگیری حرفه ای (PLCs) و استفاده از مربیگری همتا، تبادل دانش و تجربه عملی میان معلمان پیشرو و سایر همکاران را تشویق کنند.نهایتا در بعد مدیریت ریسک و عدالت، نقش مدیر به عنوان ناظر اخلاقی برجسته می شود. با توجه به دغدغه های رو به رشد در مورد حریم خصوصی داده های دانش آموزان، احتمال تبعیض الگوریتمی و مسئله تقلب در ارزیابی ها (با ظهور مدل های زبانی بزرگ)، مدیران موظفند پروتکل های سخت گیرانه ای را برای استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی تدوین و اجرا نمایند. همچنین، تضمین دسترسی برابر به فناوری و آموزش های مرتبط برای تمام مدارس و معلمان، به ویژه در مناطق کمتر برخوردار، برای جلوگیری از تشدید شکاف دیجیتال و تحقق عدالت آموزشی از وظایف غیرقابل انکار مدیران است.نتیجه گیری این مقاله نشان می دهد که نقش مدیر در عصر هوش مصنوعی از یک مسئول اداری به یک رهبر استراتژیک تحول دیجیتال تغییر یافته است. مدیرانی که این چارچوب حمایتی چندبعدی را در پیش می گیرند، می توانند مقاومت سازمانی را به پذیرش فعال تبدیل کرده و تضمین کنند که هوش مصنوعی نه تنها به یک ابزار فنی، بلکه به یک کاتالیزور قدرتمند برای بهبود مستمر کیفیت آموزش و ارتقای جایگاه حرفه ای معلمان بدل شود.