نگاهی به تاریخچه تمدن شناسی و مفاهیم و رویکردهای آن در ایران و اسلام

شناخت مولفه ها و رویکردهای تمدنی در ادوار مختلف تاریخ ایران و اسلام و گروه های مختلف و نحله های متفاوت تمدن شناسی، حقایقی را درباره شکل فعلی تمدن در ایران و جهان اسلام و مشکلات پیش رو و طریق برون رفت از آن مشکلات، تبیین می نماید. در این پژوهش که به روش کتابخانه ای و توصیفی-تحلیلی انجام شده است، ضمن پرداختن به مفهوم واژگانی و قاموسی تمدن، به مولفه های مرتبط با تمدن در آثار اندیشمندان ایرانی و مسلمان پرداخته شده و اهم آثاری که نویسندگان مسلمان در سده اخیر نگاشته اند، معرفی شده است و از این راه کاستی و ضعف تمدن پژوهی در ایران و جهان اسلام آشکار شده است. از نتایج تحقیق بر می آید که تمرکز مسلمانان در تمدن پژوهی، بر شناخت فهم گذشتگان و برداشت مستشرقان از تمدن و مقایسه نگاه شرق و غرب استوار بوده است و این موضوع سبب عدم تمرکز و توجه به آینده تمدن و بایسته های امروزین آن شده است.