بررسی و ارزیابی بکارگیری تکنولوژی سیستم اطلاعات مکانی (GIS) جهت مدیریت و کاهش هزینه های ساخت و بهره برداری پروژه های عمرانی شرکت های آب و فاضلاب؛ مطالعه موردی آبدانان، ایران

مکان یابی تصفیه خانه های فاضلاب در بافتهای ناهمگون ایران غالبا بر روشهای تک معیاره و قضاوتهای شهودی تکیه دارد که به افزایش هزینه و ریسک اجتماعی می انجامد. هدف ارائه و ارزیابی یک چارچوب داده محور برای انتخاب بهینه محل WWTP با ادغام وزندهی خبرگان، مصالحه چند معیاره و یادگیری ماشین مکانی روشها داده سیزده لایه رستری در تفکیک ۳۰ متر استاندارد شد و ۸٬۵۸۴ نقطه نمونه میدانی گردآوری گردید. وزن معیارها با (۰.۰۶=AHP (CR برآورد و در VIKOR برای محاسبه شاخص Q ادغام شد یک مدل Random Forest با ۵۰۰ درخت ۴=mtry)، تقسیم ۳۰/۷۰ آموزش آزمون برای پیشبینی شاخص مناسب بودن (grid_code) آموزش یافت و نقشه عدم قطعیت (OOB-Std) نیز تولید شد. نتایج کلیدی: مدل خطی مبنا روی داده آزمون ۴ ۱۰×۴.۵۸=RMSE و ۰.۳۷۵=R۲ داشت؛ RF خطا را به ۱۰۵×۳.۸۳ کاهش و ۰.۹۹۶=R۲ را ثبت کرد (حدود ۱۲ بهبود دقت وزن AHP نشان داد فاصله از مسکونی (۰.۳۵۶=W) «پرنفوذترین معیار است. اهمیت متغیرها در LST، RFرا باInc MSE حدود ۱۲۷.۸ در رتبه نخست قرار داد کلاس «خیلی مناسب» ۳۷۷ هکتار در شمال باختر شناسایی شد که با لندفرم Flat-Footslope همپوشانی بالایی دارد. سناریوی مالی نشان داد انتقال محل به این پهنه، CAPEX را حدود %۱۸و OPEX را حدود ۱۲ میکاهد صرفه جویی خالص حدود ۴۷ میلیارد ریال). نتیجه گیری کاربرد:چارچوب GIS-AHP-VIKOR-RF با کاهش معنادار خطا و کمیسازی،ریسک، مبنایی شفاف برای تصمیم گیری مکان یابی WWTP فراهم میکند و قابلیت تعمیم به پروژههای زیر ساختی مشابه در اقلیمهای کوهستانی ایران را دارد.

کلیدواژه ها:

مکان یابی تصفیه خانه فاضلاب ، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ، فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ، VIKOR ، جنگل تصادفی (Random Forest) ، تصمیم گیری چند معیاره (MCDA) ، سنجش از دور (LST) ، آبدانان