تاثیر اسلام بر موسیقی تنبور در فرهنگ کردی

تنبور در میان اقوام مختلف ایرانی از جمله قوم کرد و برخی اقوام دارای فرهنگ مشترک در کشورهای همسایه شنیده می شود و و قدمت آن به چندین هزار سال پیش باز می گردد. این ساز ارتباطی تنگاتنگ با فرهنگ شفاهی دارد و موسیقی آن در کنار اشعار و داستانهای تاریخی این اقوام از دوران باستان به عنوان یک شاخصه ی مهم فرهنگی مطرح است. در میان اقوام، ایرانی تنبور در فرهنگ و موسیقی کردی جایگاه خاصی دارد؛ به خصوص که در برخی مناطق کردنشین همچون استان کرمانشاه آمیختگی تنبور با اعتقادات مذهبی اهل حق به گونه ای است که به این ساز قسم یاد می کنند و مراتب عالی از نوازندگی آن را در مقام گویندگی کلام حق می دانند. همچنین کاربرد این ساز در همراهی اشعار قدیمی با ساختار هجایی که هر کدام بیانگر داستانی خاص هستند می تواند جلوه ای از موسیقی قدیم ایران را در فرهنگ کردی نشان دهد. در این مقاله ضمن معرفی سابقه ی تاریخی تنبور در ایران به چگونگی موسیقی آن به خصوص ارتباط با برخی از شاخصه های اعتقادی و رفتاری قوم کرد و تاثیر پذیری از اعتقادات اسلامی پرداخته خواهد شد. برای این منظور از روش تحلیل نظرات و آرای مربوط در حوزه ی مورد بحث جمع بندی و نقد آنها استفاده می شود؛ البته منابع فارسی پیرامون موسیقی کردی به صورت عام و موسیقی تنبور به صورت خاص اندک است و اکثر آنها به شرح حال نویسی از برخی نوازندگان معاصر پرداخته اند که در عین، ارزشمندی ارتباط خاصی با محتوای موسیقی ندارد. با این حال در انتهای مقاله مشخص خواهد شد که بخشی از موسیقی تنبور در بستر فرهنگ کردی متاثر از اعتقادات اسلامی است.

کلیدواژه ها:

تنبور ، کردی ، موسیقی ، کردی ، تاثیر اسلام ، اهل حق