کاربرد رنگدانه لاجورد در معماری و نگارگری ایرانی به عنوان عنصری پایدار

لاجورد یکی از گران بها ترین سنگ های تزئینی است که سابقه استفاده از آن به بیش از ۹۰۰۰ سال می رسد. استفاده از رنگدانه لاجورد در آثار هنری آرایشی و صنایع دستی مانند کاشی کاری و درخشندگی و ماندگاری بی نظیر آن باعث شده است که این رنگدانه طبیعی منحصر به فرد در بین هنرمندان جهان بسیار مورد توجه قرار گیرد و در ادوار تاریخی به کار برده شود. لاجورد از زمان سومریان (حدود ۴۵۰۰ تا ۱۹۰۰) قبل از میلاد برای انواع مختلف مصنوعات مانند مهره ها، جواهرات و مجسمه ها استفاده می شد. نگارگری ایرانی در قرن ۱۵ و ۱۶ میلادی به اوج شکوه خود رسید. کمال الدین بهزاد نگارگر مکتب هرات به درستی از زیبایی و ماندگاری رنگدانه لاجورد در آثار خود استفاده کرده است. همچنین همان زیبایی لاجورد را در نگارگری عصر ایلخانی می بینیم که با گذشت زمان از بین نرفته است. لاجورد از ونیز وارد اروپا شد و در آثار هنرمندان بزرگی مانند تیتیان، رافائل، لئوناردو داوینچی، روبنس ورمیر زاده به خوبی دیده می شود. به دلیل گران بها بودن این رنگدانه، اروپاییان به این فکر افتادند که رنگدانه مصنوعی لاجورد را بسازند که موفق نشدند چیزی به درخشندگی و ماندگاری آن تولید کنند. امروزه استفاده از این رنگدانه در مرمت آثار هنری به جای مانده از هنرمندان صاحب نام نیز استفاده می شود.

کلیدواژه ها:

رنگدانه لاجورد ، هنر ایرانی ، نگارگری ، معماری ، مصنوعات