تحلیل اقتصادی و محیط زیستی فناوریهای ذخیره و تثبیت دی اکسید کربن در ایران با تاکید بر پتانسیلهای طبیعی و زیرسطحی

تغییرات اقلیمی و افزایش غلظت دی اکسید کربن (CO۲) در جو ضرورت به کارگیری فناوریهای جذب، تثبیت و ذخیره سازی کربن (CCS) را به عنوان یکی از راهکارهای کلیدی کاهش انتشار گازهای گلخانه ای برجسته کرده است. این پژوهش با هدف تحلیل اقتصادی و محیط زیستی فناوریهای ذخیره و تثبیت دی اکسید کربن در ایران و مقایسه آن با نمونه های موفق جهانی انجام شد. روش تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر دادههای کتابخانهای مستندات فنی و مطالعات موردی پروژههای داخلی و خارجی است. در بخش داخلی پروژه های ترسیب کربن در خراسان جنوبی و ازدیاد برداشت میدان نفتی رامین اهواز بررسی و با پروژههایی چون Sleiner (نروژ) Petra Nova (آمریکا) و نمونه های برزیل و چین مقایسه شدند. نتایج نشان میدهد که با وجود پتانسیل بالای ایران در منابع طبیعی و زیر سطحی محدودیتهایی مانند هزینه بالای اجرا، کمبود تجهیزات پیشرفته و ضعف مشوقهای قانونی مانع توسعه گسترده این فناوری ها شده است. بر اساس محاسبات ارزش سالانه ترسیب کربن در مراتع کشور حدود ۱.۱۵ تریلیون دلار برآورد شد که با بودجه های موجود همخوانی ندارد و تحقق آن نیازمند بازه زمانی طولانی است با این حال استفاده ترکیبی از احیای اکوسیستمهای طبیعی و ذخیره سازی زمین شناسی در کنار اصلاح سیاستهای حمایتی میتواند به کاهش انتشار دی اکسید کربن، افزایش بهره وری انرژی و ایجاد ارزش اقتصادی پایدار منجر شود.

کلیدواژه ها:

دی اکسید کربن ، تثبیت کربن ، ذخیره سازی زمین شناسی ، تحلیل اقتصادی ، مدیریت کربن