تحلیل جغرافیایی سیاسی امنیت آبی ایران با تاکید بر مدیریت بحران های سلامت منطقه ای

ایران به عنوان کشوری با اقلیم خشک و نیمه خشک با چالش های فزاینده ای در حوزه امنیت آبی مواجه است. بخش قابل توجهی از منابع آبی ایران در قالب رودخانه های مشترک با کشورهای همسایه قرار دارد که سوء مدیریت، تغییرات اقلیمی و برداشت های یک جانبه در آنها موجب بروز تنش های ژئوپلیتیکی و آسیب پذیری داخلی شده اند. در این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و روش مطالعات کتابخانه ای، تحلیل جغرافیایی سیاسی امنیت آبی ایران با تاکید بر پیامدهای سلامت منطقه ای انجام شده است. یافته ها نشان می دهند که کاهش یا آلودگی منابع آب مشترک به گسترش بیماری های واگیر، بحران بهداشت عمومی، مهاجرت های اجباری و افزایش فشار بر نظام سلامت منجر شده است. نمونه های بارز این پدیده در استان های سیستان و بلوچستان، خوزستان و آذربایجان غربی مشاهده می شود. مقاله بر این باور است که مدیریت بحران های سلامت ناشی از آب نیازمند نگاه ترکیبی به سیاست آب و سلامت، همکاری های منطقه ای و تقویت دیپلماسی محیط زیستی است. در نهایت بدون ایجاد سازوکارهای هماهنگ برای پایش پیشگیری و پاسخ به تهدیدات سلامت محور، آب امنیت آبی و انسانی در کشور به شدت در معرض خطر خواهد بود. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و با بهره گیری از روش مطالعات کتابخانه ای و تحلیل اسناد بین المللی، به بررسی پیوند بین بحران های آبی و سلامت منطقه ای پرداخته است.

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران های طبیعی ، امنیت آبی ، جغرافیای سیاسی ، منابع آب مشترک ، دیپلماسی ایران ، رودخانه های مرزی