تاثیر اردوهای تربیتی و زیارتی بر رشد معنوی و مسئولیت پذیری دانش آموزان

رشد معنوی و مسئولیت پذیری از اهداف اساسی تعلیم و تربیت دینی و اخلاقی در نظام آموزشی است که تاثیر چشمگیری بر سلامت روانی، رفتار اجتماعی و توسعه شخصیت دانش آموزان دارد. یکی از راهکارهای موثر در تحقق این اهداف، برگزاری اردوهای تربیتی و زیارتی است که علاوه بر ایجاد فضای تفریحی و فرهنگی، زمینه رشد معنوی و افزایش مسئولیت پذیری را در دانش آموزان فراهم می سازد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر اردوهای تربیتی و زیارتی بر رشد معنوی و مسئولیت پذیری دانش آموزان مدارس شهرستان اشنویه انجام شده است. روش تحقیق به صورت شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره متوسطه اول شهرستان های مذکور بود که نمونه ای به حجم ۹۰ نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش در چند مرحله اردوهای تربیتی و زیارتی شرکت کردند که شامل فعالیت های معنوی، آموزشی، و گروهی مرتبط با مسئولیت های اجتماعی بود. برای اندازه گیری متغیرهای تحقیق از پرسشنامه های استاندارد رشد معنوی و مسئولیت پذیری استفاده شد که روایی و پایایی آن ها تایید شده است. یافته های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که شرکت در اردوهای تربیتی و زیارتی باعث افزایش معنادار در سطح رشد معنوی و مسئولیت پذیری دانش آموزان گروه آزمایش شده است (p < ۰.۰۱). همچنین، این تاثیر در تمام ابعاد رشد معنوی مانند خودآگاهی معنوی، ارتباط با خدا، و معنای زندگی و همچنین ابعاد مسئولیت پذیری از جمله مسئولیت نسبت به خود، خانواده و جامعه قابل مشاهده بود. این نتایج نشان می دهد که اردوهای تربیتی و زیارتی، با ایجاد فرصت هایی برای تجربه مستقیم آموزه های دینی و اجتماعی، به شکوفایی و تعمیق ارزش های معنوی و اخلاقی در دانش آموزان کمک می کنند و می توانند به عنوان یک ابزار موثر در برنامه های تربیتی مدارس مورد توجه قرار گیرند. در پایان، پیشنهاد می شود نهادهای آموزشی و فرهنگی با برنامه ریزی منسجم و هدفمند، برگزاری اردوهای تربیتی و زیارتی را به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از فرایند تربیتی دانش آموزان به صورت منظم دنبال کنند تا زمینه توسعه همه جانبه شخصیت آنان فراهم گردد.

کلیدواژه ها:

اردوهای تربیتی ، اردوهای زیارتی ، رشد معنوی ، مسئولیت پذیری ، دانش آموزان