تحلیل علل و عوامل کاهش انگیزه مطالعه در دانش آموزان دوره ابتدایی و راهکارهای ارتقای آن

انگیزه مطالعه یکی از مهم ترین عوامل موثر بر یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره ابتدایی محسوب می شود و نقش مهمی در توسعه مهارت های شناختی، اجتماعی و شخصیتی آنان دارد. کاهش انگیزه مطالعه، موجب افت تحصیلی، کاهش اعتماد به نفس و ضعف مهارت های خودآموزی می شود و در طولانی مدت پیامدهای منفی بر رشد تحصیلی و اجتماعی کودکان دارد.پژوهش حاضر با هدف تحلیل علل و عوامل کاهش انگیزه مطالعه در دانش آموزان دوره ابتدایی و ارائه راهکارهای ارتقای آن انجام شد. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره ابتدایی مدارس یک منطقه شهری بود. نمونه ای ۳۰۰ نفری با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد و داده ها با پرسشنامه استاندارد انگیزه مطالعه جمع آوری گردید. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و از طریق آزمون های توصیفی، همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندمتغیره انجام شد.یافته ها نشان داد که انگیزه مطالعه در دانش آموزان به طور نسبی کاهش یافته است و بیشترین مشکل مربوط به عوامل فردی، به ویژه ضعف مهارت های مطالعه و کمبود علاقه به یادگیری است. علاوه بر این، عوامل خانوادگی شامل کمبود حمایت والدین و عدم وجود محیط مناسب مطالعه و عوامل مدرسه ای شامل روش های تدریس سنتی و فشار نمره نیز به کاهش انگیزه مطالعه تاثیرگذار بودند. آزمون همبستگی و رگرسیون نشان داد که هر سه دسته عامل فردی، خانوادگی و مدرسه ای به طور معناداری با انگیزه مطالعه ارتباط دارند و عوامل فردی بیشترین قدرت پیش بینی را دارا هستند.بر اساس یافته ها، راهکارهای پیشنهادی شامل آموزش مهارت های مطالعه، تقویت انگیزه درونی، همراهی والدین، استفاده از روش های تدریس فعال، کاهش تمرکز صرف بر نمره و سیاست گذاری های تشویقی آموزشی است. اجرای این راهکارها می تواند کاهش انگیزه مطالعه را کاهش دهد و زمینه رشد تحصیلی و شخصیتی دانش آموزان را فراهم کند.

کلیدواژه ها:

انگیزه مطالعه ، دانش آموزان دوره ابتدایی ، عوامل فردی ، عوامل خانوادگی ، عوامل مدرسه ای ، راهکارهای ارتقا