تحلیل رابطه بین سواد علمی معلمان و کاربرد هوش مصنوعی در بهبود وضعیت تحصیلی دانش آموزان

در دهه های اخیر، پیشرفت های چشمگیر در حوزه فناوری های نوین، به ویژه هوش مصنوعی، موجب تغییرات اساسی در ساختار نظام های آموزشی شده است. در این میان، نقش معلمان به عنوان عناصر کلیدی فرایند یاددهی–یادگیری بیش از پیش اهمیت یافته است. یکی از عوامل موثر بر توانایی معلمان در بهره گیری از فناوری های هوشمند، میزان سواد علمی و فناورانه آنان است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه بین سطح سواد علمی معلمان و میزان استفاده آنان از هوش مصنوعی در بهبود وضعیت تحصیلی دانش آموزان انجام گرفته است. روش پژوهش از نوع توصیفی–تحلیلی و با رویکرد همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مقطع متوسطه در شهرهای منتخب کشور در سال تحصیلی ۱۴۰۴–۱۴۰۵ است که نمونه ای به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه استاندارد سواد علمی و پرسش نامه محقق ساخته در زمینه کاربرد هوش مصنوعی در آموزش بوده است. داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج نشان داد بین سطح سواد علمی معلمان و میزان استفاده موثر از فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین، معلمانی که از سواد علمی بالاتری برخوردار بودند، توانایی بیشتری در به کارگیری ابزارهای هوش مصنوعی برای شخصی سازی آموزش، ارزیابی عملکرد دانش آموزان و طراحی محتوای پویا داشتند. یافته ها نشان می دهد که تقویت سواد علمی معلمان می تواند به افزایش انگیزش یادگیری، بهبود عملکرد تحصیلی و کاهش شکاف آموزشی میان دانش آموزان منجر شود. بر این اساس، پیشنهاد می شود برنامه های آموزش ضمن خدمت با محوریت آشنایی با فناوری های هوشمند و روش های تلفیق آن با محتوای درسی طراحی گردد. در نهایت، توسعه زیرساخت های دیجیتال و ایجاد بسترهای حمایتی برای استفاده از هوش مصنوعی در مدارس، می تواند به تحقق یادگیری عمیق تر و اثربخش تر بینجامد.

کلیدواژه ها:

سواد علمی معلمان ، هوش مصنوعی ، آموزش هوشمند ، عملکرد تحصیلی ، یادگیری شخصی سازی شده ، فناوری آموزشی ، تحول دیجیتال