تبیین پدیده کودک آزاری و کودک همسری و رویکردهای پیشگیرانه قانون اسلامی نسبت به آن

پژوهش حاضر با هدف بررسی ابعاد، اجتماعی، حقوقی و فقهی پدیده کودک همسری در ایران به ویژه در چارچوب آموزه های اسلامی و قوانین، موجود انجام شده است. در این راستا تلاش شده تا با تبیین مبانی شرعی و حقوقی مرتبط با ازدواج، کودکان، نگرش های مختلف فقهی و قانونی در خصوص سن ازدواج، رضایت مصلحت و صلاحیت تصمیم گیری بررسی شود. روش پژوهش کیفی و مبتنی بر مطالعه کتابخانه ای است؛ داده ها از طریق تحلیل اسنادی آیات، قرآن، روایات نظرات فقها، قوانین مدنی و مقالات علمی گردآوری شده اند. روند پژوهش شامل تعریف مفهومی کودک همسری، شناسایی چالش های حقوقی موجود، ارزیابی آثار روانی و اجتماعی این پدیده و بررسی تطبیقی با معیارهای شرعی و حقوقی ازدواج در اسلام بوده است. به مدل تحلیل مطالب بر اساس رویکرد مصلحت کودک و حق بر رشد و زندگی سالم طراحی شده است که از منظر فقهی و حقوقی عنوان معیاری برای سنجش مشروعیت ازدواج در سنین پایین تلقی می شود. این مدل با تمرکز بر اثرات منفی کودک همسری بر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی کودکان به تحلیل ساختاری دیدگاه های حمایتی در نظام اسلامی می پردازد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که کودک همسری در بسیاری موارد مغایر با اصول، عدالت، کرامت انسانی و مصالح کودک بوده و برخلاف برخی تفاسیر، سنتی، رویکردهای نوین فقهی بر ممنوعیت یا محدودسازی آن تاکید دارند. همچنین پژوهش نشان می دهد که تقویت آموزش حقوقی والدین، ارتقای آگاهی عمومی و اصلاح قوانین موجود می تواند به کاهش این پدیده و ایجاد سازوکارهای حمایتی موثر منجر شود.

کلیدواژه ها:

رویکردهای پیشگیرانه کودک همسری ، کودک آزاری