بررسی نقش شبکه های اجتماعی در شکل گیری خودپنداره، روابط انسانی و تحول هویت فردی دانش آموزان در عصر دیجیتال

تحولات فناوری و گسترش شبکه های اجتماعی در دهه های اخیر تاثیر بسزایی بر زندگی دانش آموزان و فرآیندهای روانی، اجتماعی و هویتی آنان داشته است. حضور مستمر نوجوانان در فضای مجازی، تعامل با همسالان، دریافت بازخوردهای اجتماعی و مشاهده سبک های زندگی متنوع، زمینه ساز تغییرات قابل توجهی در خودپنداره، روابط انسانی و هویت فردی آنان شده است. شبکه های اجتماعی هم می توانند اعتماد به نفس و احساس ارزشمندی نوجوانان را تقویت کنند و هم زمینه وابستگی روانی و نوسان خودپنداره را فراهم آورند. بازخوردهای دریافتی، لایک ها، کامنت ها و میزان دیده شدن محتوا، به عنوان معیارهای ارزیابی خود در فضای مجازی عمل می کنند و نوجوانان در فرآیندی مستمر تصویر خود را با توجه به پذیرش یا عدم پذیرش اجتماعی بازسازی می کنند. در حوزه روابط انسانی، شبکه های اجتماعی توانایی گسترش دایره ارتباطات دانش آموزان و آشنایی با فرهنگ ها و ارزش های متفاوت را فراهم می آورند، اما بسیاری از این روابط سطحی و گذرا هستند و مهارت های ارتباطی و عاطفی واقعی نوجوانان را تحت تاثیر قرار می دهند. نوجوانان در مواجهه با بازنمایی های متفاوت هویتی و سبک های زندگی متنوع در فضای مجازی با چالش های هویتی و تضاد ارزش ها مواجه می شوند. توانایی مدیریت این پیچیدگی ها نیازمند خودآگاهی، دیجیتال، مهارت های تفکر انتقادی و حمایت خانواده و مدرسه است. خانواده ها، معلمان، سیاست گذاران آموزشی با شناخت دقیق اثرات شبکه های اجتماعی می توانند حضور نوجوانان در فضای مجازی را به تجربه ای سازنده و مثبت تبدیل کنند. این تحقیق می تواند راهنمایی علمی برای طراحی برنامه های تربیتی، آموزشی و مشاوره ای فراهم آورد که هم فرصت های رشد هویتی و اجتماعی را افزایش دهد و هم آسیب های روانی و اجتماعی را کاهش دهد.

کلیدواژه ها:

شبکه های اجتماعی ، خودپنداره ، روابط انسانی ، تحول هویت ، فردی دانش آموزان ، عصر دیجیتال