نقش معلم در پیشگیری از افت تحصیلی و ایجاد انگیزه در دانش آموزان کم عملکرد

افت تحصیلی یکی از مهم ترین چالش های نظام آموزشی معاصر است که پیامدهای گسترده ای در ابعاد فردی، خانوادگی و اجتماعی دارد. این پدیده نه تنها موجب کاهش پیشرفت تحصیلی و افت عملکرد شناختی دانش آموزان می شود، بلکه اعتمادبه نفس، انگیزش درونی و احساس تعلق آنان به محیط یادگیری را نیز تضعیف می کند. در این میان، معلم به عنوان اصلی ترین عامل انسانی در فرایند آموزش و یادگیری، نقشی محوری در پیشگیری، کنترل و اصلاح روند افت تحصیلی ایفا می کند.پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی–تحلیلی به بررسی نقش معلمان در شناسایی علل افت تحصیلی و به کارگیری راهبردهای انگیزشی در تعامل با دانش آموزان کم عملکرد می پردازد. نتایج حاصل از تحلیل مبانی نظری و شواهد تجربی نشان می دهد که معلمان با به کارگیری روش های تدریس فعال، ارائه بازخوردهای فوری و تشویق کننده، توجه به تفاوت های فردی، و ایجاد روابط عاطفی مثبت با دانش آموزان، می توانند نقش پیشگیرانه و ترمیمی موثری در بهبود عملکرد تحصیلی ایفا کنند.از سوی دیگر، استفاده از راهبردهای روان شناختی و ارتباطی همچون الگوسازی مثبت، تقویت خودپنداره تحصیلی، و ایجاد انگیزه درونی، زمینه ساز افزایش مشارکت یادگیری و احساس موفقیت در دانش آموزان کم عملکرد است. در نهایت، یافته های این مطالعه بر ضرورت بازنگری در آموزش های ضمن خدمت معلمان، طراحی برنامه های حمایتی و توسعه مهارت های انگیزشی آنان تاکید دارد تا بتوان از طریق نقش آفرینی هوشمندانه معلم، از بروز افت تحصیلی جلوگیری کرده و مسیر رشد پایدار یادگیری را در مدارس هموار ساخت.

کلیدواژه ها:

نقش معلم ، افت تحصیلی ، انگیزش تحصیلی ، دانش آموزان کم عملکرد ، یادگیری فعال