الگوی اخلاقی امام علی(علیه السلام) در رفتار با دشمنان؛ الگویی برای ارتقای مهارت های تربیتی دانش آموزان

شناخت و بازخوانی الگوی اخلاقی امام علی(علیه السلام) در تعامل با مخالفان و دشمنان، می تواند چارچوبی کارآمد برای ارتقای مهارت های تربیتی نسل آینده فراهم آورد. این پژوهش با رویکرد توصیفی–تحلیلی، به واکاوی رفتار آن حضرت در مواجهه با سه دسته مخالفان — فکری و اعتقادی، سیاسی، و نظامی — می پردازد و تلاش می کند ابعاد قابل کاربست آن در حوزه آموزش وپرورش را شناسایی نماید. یافته ها نشان می دهد که امام علی(علیه السلام) در برابر مخالفان فکری، با سعه صدر، گفت وگو و احترام به آزادی اندیشه، زمینه رشد فکری و تحمل پذیری را تقویت می کرد؛ در مواجهه با مخالفان سیاسی، با صبر، مدارا و پرهیز از واکنش های شتاب زده، فرهنگ حل تعارض و خویشتن داری را ترویج می نمود؛ و در رویارویی با دشمنان نظامی، با رعایت کامل اصول انسانی و اخلاق اسلامی — از جمله حمایت از غیرنظامیان، احترام به اسرا، و ممانعت از کشتن فراریان — مرزهای اخلاقی اسلام در جنگ را پاس می داشت. نتایج تحقیق بیانگر آن است که این الگو می تواند به عنوان منبعی آموزشی–تربیتی برای پرورش مهارت هایی چون همدلی، گفت وگوی سازنده، خودکنترلی و عدالت محوری در دانش آموزان به کار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

اخلاق دشمنی ، سیره امام علی (علیه السلام) ، اصول اسلامی ، دشمن