تحلیل جایگاه معلم ابتدایی در ارتقاء سرمایه فرهنگی و اجتماعی دانش آموزان

هدف از این پژوهش، تحلیل نقش معلم دوره ابتدایی در ارتقاء سرمایه فرهنگی و اجتماعی دانش آموزان با تاکید بر تجربه های زیسته آنان در فضای کلاس درس بود. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و با بهره گیری از روش پدیدارشناسی تفسیری انجام شد. مشارکت کنندگان شامل ۱۲ معلم ابتدایی از شهرستان صدرا در استان فارس بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته گردآوری و با روش تحلیل مضمون براون و کلارک (۲۰۰۶) تحلیل شدند. تحلیل داده ها منجر به استخراج پنج مضمون اصلی شامل: «نقش معلم به عنوان واسطه فرهنگی»، «پرورش مهارت های اجتماعی دانش آموزان»، «چالش های ساختاری و فرهنگی»، «ویژگی های شخصیتی و حرفه ای معلم موثر» و «پیشنهادهایی برای ارتقای نقش فرهنگی و اجتماعی معلم» شد. یافته ها نشان داد که معلمان ابتدایی، به رغم فشارهای ساختاری و ضعف نظام آموزشی در حوزه تربیت فرهنگی و اجتماعی، توانسته اند از طریق خلاقیت فردی، ارتباط موثر و آگاهی فرهنگی، نقش مهمی در شکل گیری سرمایه فرهنگی و اجتماعی دانش آموزان ایفا کنند.

کلیدواژه ها:

معلم ابتدایی ، سرمایه فرهنگی ، سرمایه اجتماعی ، تربیت فرهنگی ، مهارت های اجتماعی ، پژوهش کیفی ، تحلیل مضمون