نقش معلمان در آموزش سواد رسانه ای به دانش آموزان برای تشخیص اطلاعات جعلی و اخبار نادرست

در عصر اطلاعات و گسترش بی سابقه رسانه های دیجیتال، آموزش سواد رسانه ای به عنوان یکی از ارکان مهم تربیت دانش آموزان آگاه و منتقد، اهمیت فزاینده ای یافته است. در این میان، نقش معلمان به عنوان کنشگران اصلی نظام آموزشی، در تجهیز دانش آموزان به مهارت های تحلیل انتقادی، تشخیص اخبار جعلی و مقابله با اطلاعات نادرست بسیار حیاتی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش معلمان در آموزش سواد رسانه ای و تحلیل چالش ها و ظرفیت های موجود، با روش توصیفی-پیمایشی و با مشارکت ۳۰۰ نفر از معلمان دوره ابتدایی ومتوسطه انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ای محقق ساخته بود که روایی آن با نظر خبرگان و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ تایید شد. نتایج نشان داد که اگرچه نگرش معلمان نسبت به آموزش سواد رسانه ای مثبت است، اما سطح آگاهی آن ها نسبت به مفاهیم تخصصی در این حوزه متوسط و میزان استفاده عملی از این آموزش ها در کلاس درس محدود است. یافته ها همچنین حاکی از آن بود که بین سطح سواد رسانه ای معلمان و توانایی دانش آموزان در تشخیص اطلاعات جعلی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. چالش هایی نظیر نبود محتوای رسمی در برنامه درسی، کمبود آموزش های ضمن خدمت، و فقدان منابع آموزشی استاندارد، موانع اصلی ایفای این نقش کلیدی توسط معلمان محسوب می شوند. بر این اساس، پیشنهادهایی از جمله تدوین برنامه درسی ملی برای سواد رسانه ای، ارتقاء آموزش های حرفه ای معلمان و طراحی ابزارهای بومی آموزشی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

سواد رسانه ای ، اطلاعات جعلی ، معلمان ، آموزش انتقادی ، دانش آموزان ، آموزش و پرورش ، فضای مجازی ، تحلیل اخبار ، مهارت های دیجیتال ، نظام آموزشی