تحلیل نسبت اراده انسان و مشیت الهی در قرآن با مطالعه موردی سه آیه تفسیربرانگیز

هدف این پژوهش تبیین نسبت میان اراده انسان و مشیت الهی در آیات قرآن کریم و بررسی پاسخ مناسب به دیدگاه جبرگرایانه است که برخی آن را از ظاهر آیات برداشت کرده اند. روش تحقیق حاضر به صورت توصیفی-تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان میدهد که در نظام قرآنی، اراده انسان در طول مشیت خداوند معنا می یابد و مسئولیت اخلاقی و پاداش و عقاب تنها در چارچوب پذیرش اختیار واقعی انسان قابل تبیین است. تفسیر جبرگرایانه از آیات قرآن نه تنها با آموزه های قرآنی و روایی، بلکه با اصول عقلی مانند عدالت الهی در تعارض است؛ در حالیکه با فهم درست آیات مورد بحث روشن می شود که این آیات موید اختیار انسان در چارچوب اراده الهی اند.

کلیدواژه ها:

جبر ، اختیار ، مشیت الهی ، اراده انسان