نقش مولفه های عملکرد خانواده در پیش بینی پرخاشگری نوجوانان: رویکردی مبتنی بر تحلیل رگرسیون

هدف: نوجوانی یکی از حساس ترین دوره های رشد انسان است که با بروز رفتارهایی همچون پرخاشگری همراه می شود. از میان عوامل موثر بر پرخاشگری، نوجوانان عملکرد خانواده به عنوان نخستین نهاد اجتماعی کننده نقشی بنیادین دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مولفه های عملکرد خانواده در پیش بینی پرخاشگری نوجوانان بود. روش: این مطالعه به روش توصیفی از نوع همبستگی اجرا شد. جامعه آماری شامل دانش آموزان مقطع متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ بود که از میان آن ها ۲۵۰ نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (۱۹۹۲) و پرسشنامه عملکرد خانواده اپشتاین و همکاران (۱۹۸۳) گردآوری و با استفاده از نرم افزار SPSS ۲۶ تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین مولفه های عملکرد خانواده و میزان پرخاشگری رابطه معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه حاکی از آن بود که مولفه های همراهی عاطفی، نقش ها، حل مسئله و آمیزش عاطفی توان پیش بینی پرخاشگری نوجوانان را دارند، در حالی که مولفه های ارتباط و کنترل رفتار پیش بینی کننده معناداری نبودند. به طور کلی، مولفه های عملکرد خانواده توانستند ۳۱ درصد از واریانس پرخاشگری را تبیین کنند (R۲ = ۰.۳۱). نتیجه گیری: یافته های این پژوهش تاکید می کنند که ضعف در ابعاد عاطفی و ساختاری خانواده می تواند زمینه ساز بروز رفتارهای پرخاشگرانه در نوجوانان شود. بر این اساس، طراحی مداخلاتی در حوزه آموزش مهارت های خانوادگی و مشاوره والدین می تواند گامی موثر در کاهش پرخاشگری و ارتقای سلامت روان نوجوانان باشد.

کلیدواژه ها:

پرخاشگری ، عملکرد خانواده ، نوجوانان ، تحلیل رگرسیون