مکان یابی سد زیرزمینی با هدف ذخیره محلی آب در محدوده مرزی فریمان - تربت جام

بحران کمبود منابع آب زیرزمینی در بسیاری از دشتهای ایران به ویژه در مناطق مرزی شرق کشور، لزوم استفاده از روشهای نوین مدیریت منابع آب را ضروری ساخته است. احداث سدهای زیرزمینی به عنوان یکی از رویکردهای پایدار و کارآمد، می تواند در کاهش هدررفت آب، تقویت آبخوانها و بهبود مدیریت منابع آب نقش مهمی ایفا کند. این پژوهش با هدف مکان یابی بهینه برای احداث سدهای زیرزمینی در محدوده فریمان - تربت جام با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل فضایی انجام شده است. معیارهای زمین شناسی، کاربری اراضی، توپوگرافی، فاصله از آبراهه ها، جاده ها، گسل ها و روستاها به عنوان عوامل موثر در مکان یابی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که زیر حوضه های شمال شرقی منطقه، به ویژه شماره های ۴ و ۹ دارای بیشترین پتانسیل برای احداث سد زیرزمینی هستند. حذف مناطق با رسوبات عمیق و عدم توجیه اقتصادی در محیط آبخوان اصلی، فریمان دقت و کاربردپذیری نتایج را افزایش داده است. این مطالعه تاکید دارد که موفقیت سدهای زیرزمینی به شناخت دقیق شرایط هیدروژئولوژیکی و طراحی مناسب وابسته است. نقشه نهایی تهیه شده می تواند به عنوان ابزار تصمیم گیری موثر در مدیریت منابع آب و کاهش تنش آبی در این منطقه مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

سد زیرزمینی فریمان - تربت جام ، شرایط هیدروژئولوژیکی ، تنش آبی