داده کاوی الگوی مکانی - زمانی لرزه خیزی در ایران در بازه ی زمانی ۱۹۷۲-۲۰۲۱

در این تحقیق الگوی روند مکانی - زمانی زلزلههای رخ داده با بزرگای مساوی و بیش از ۴/۰ در ایران در یک بازه ی زمانی ۵۰ ساله (۱۹۷۲-۲۰۲۱ مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. به این منظور، گستره ی مورد مطالعه به شبکه ای از چهارگوشها با ابعاد مختلف تقسیم شده است و سپس، داده های لرزه ای مربوط به هر سلول جداسازی شده و پس از حذف چهارگوشهای بدون داده یا با داده های ناکافی، روند زمانی لرزه خیزی در چهارگوشهای باقی مانده مورد تحلیل قرار گرفته است. در این تحقیق از روش مکعب مکانی - زمانی برای جداسازی دادهها و از روشمان - کندال در تحلیل روند خطی این داده ها استفاده شده است نتایج این تحلیل در قالب نقشههای الگویی مکانی - زمانی روند لرزه خیزی، نمایش داده شده است. بر این اساس الگوی چهارگوش ها در سه دسته اصلی چهارگوش های بدون روند زمانی مشخص چهارگوشهای با روند افزایشی و چهارگوشهای با روند کاهشی تقسیم بندی شده اند. با بررسی و مقایسهی کلی این نقشهها میتوان چنین گفت که در اکثر مناطق ایران روند معناداری در الگوی زمانی - مکانی زلزلهها در این دوره ۵۰ ساله دیده نمیشود اما برخی سلولهای واقع در ناحیه زاگرس روند لرزه خیزی افزایشی را نشان میدهند و از سوی دیگر در بخشهایی از شرق و مرکز ایران مناطقی با روند لرزه خیزی کاهشی قابل مشاهده .است نتایج حاصله همچنین نشان می دهند که با تغییر بازه ی زمانی تفکیک دادهها و همچنین تغییر ابعاد سلولها تغییر چشمگیری در الگوی کلی روند لرزه خیزی مشاهده نمیشود که نشان از پایداری و اعتبار بالای نتایج است این تحقیق نقطه ی شروعی در تحلیل روند مکانی - زمانی لرزه خیزی در ایران با استفاده از روش مکعب مکانی – زمانی است و انتظار می رود با تحلیل دادههای دقیق تر و دست یابی به ابعاد چهارگوشی بهینه و بازههای بهینه در برش های زمانی بتوان به نتایج مطلوب تر و واقع بینانه تری دست یافت.

کلیدواژه ها:

لرزه زمین ساخت مخاطرات ، زلزله پیش بینی ، زلزله تحلیل مکانی ، زمانی ، فلات ایران ، نرخ لرزه خیزی