تناسب سنجی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی با ساختار اقتصادی و بازارهای مالی ایران

در عصر کنونی که شفافیت اطلاعات مالی و قابلیت مقایسه گزارشهای مالی نقش بسزایی در جذب سرمایه گذاری، ارتقای کارایی اقتصادی و یکپارچگی بازارهای مالی ایفا میکند استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) به عنوان زبان مشترک گزارشگری مالی در سطح جهانی مطرح شده. این پژوهش حاضر با هدف بررسی تطبیقی الزامات، ظرفیتها و چالشهای پیاده سازی IFRS در ایران با توجه به ویژگیهای ساختاری اقتصاد نظام حقوقی و نهادهای نظارتی کشور، انجام شده است. یافته ها نشان میدهد اجرای موثر IFRS در ایران با موانعی جدی مواجه است؛ از جمله وابستگی اقتصاد به دولت و درآمدهای نفتی نبود نهاد تدوینگر، مستقل تعارض بین الزامات IFRS با قوانین مالیاتی و تجاری، موجود و کمبود نیروی انسانی متخصص تجربه کشورهایی با ساختار مشابه نیز بیانگر آن است که بومی سازی تدریجی استانداردها تقویت نهادهای حرفه ای و ایجاد بسترهای حقوقی مناسب از پیش نیازهای موفقیت در این مسیر به شمار میرود. هرچند برخی شرکتهای بورسی به صورت محدود اقدام به اجرای داوطلبانه IFRS کرده اند، نبود الزامات قانونی و هماهنگی نهادی مانع از تحقق واقعی اهداف این استانداردها شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که اجرای IFRS در ایران مستلزم رویکردی مرحله ای و تطبیقی مبتنی بر اصلاحات حقوقی نوسازی ساختارهای نظارتی، تقویت دانش حرفه ای و انطباق با اهداف کلان اقتصادی کشور است پذیرش شتاب زده و صرفا نمایشی این استانداردها، نه تنها به بهبود شفافیت منجر نخواهد شد بلکه ممکن است هزینههای نهادی و حرفه ای را افزایش دهد. این مطالعه با ارائه نقشه راهی واقع گرایانه بر ضرورت پیاده سازی تدریجی و متناسب با اقتضائات بومی تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) ، ساختار اقتصادی ، ایران ، نهادگرایی ، بومی سازی ، شفافیت مالی ، اصلاحات حقوقی و نهادی ، مقایسه تطبیقی