رابطه مولفه های مثبت و منفی شفقت به خود با کیفیت زندگی در دیابت نوع ۲: بررسی نقش واسطه ای خودکارآمدی

مقدمه و هدف: در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ ، عوامل روان­شناختی مانند شفقت به خود و خودکارآمدی می­ توانند با کاهش فشار روانی و افزایش رفتارهای سلامت، کیفیت زندگی را بهبود بخشند. هدف این پژوهش بررسی نقش میانجی خودکارآمدی در رابطه بین مولفه های مثبت و منفی شفقت به خود و کیفیت زندگی بیماران دیابت نوع ۲ بود. روش کار:پژوهش حاضر  توصیفی-همبستگی از نوع مدل­ معادلات ساختاری بود. ۲۵۰ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲ به صورت هدفمند از بیمارستان امام سجاد(ع) تبریز در سال۱۴۰۳ انتخاب شدند. ابزارها شامل  پرسشنامه کیفیت زندگی WHO (۱۹۹۸) ، شفقت به خود Wang و همکاران (۲۰۲۲) و خودکارآمدی مرتبط با مدیریت دیابت Evaggelia Fappa  (۲۰۱۶) جمع­ آوری و با روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر  به کمک نرم­افزارهای SPSS و  AMOS  تحلیل شدند. یافته ها:نتایج نشان داد مسیرهای مستقیم ابعاد مثبت شفقت به خود به خودکارآمدی(۰/۳۹)،  خودکارآمدی به کیفیت زندگی (۰/۶۲)، ابعاد مثبت شفقت به خود به کیفیت زندگی(۰/۱۷) و ابعادمنفی شفقت به خود به کیفیت زندگی (۰/۱۹-= β) معنی­دار بود. هم­چنین  مسیر غیرمستقیم بین ابعاد مثبت شفقت به خود و کیفیت زندگی از طریق خودکارآمدی معنی­ دار بود (۰/۲۴).شاخص ­های برازش در سطح مطلوبی قرار بودند (۰/۹۷ =CFI ،  ۰/۹۶ =NLI ، ۰/۰۶= RMSEA). نتیجه گیری: تقویت مولفه ­های مثبت شفقت به خود و باور به خودکارآمدی می ­تواند راهبردی موثر برای ارتقاء کیفیت زندگی بیماران دیابت نوع ۲ باشد. طراحی مداخلات آموزشی مبتنی بر شفقت به خود در کنار درمان­ های روان­ شناختی توصیه می ­گردد.

کلیدواژه ها:

Quality of life ، self-compassion ، type ۲ diabetes ، self-efficacy ، کیفیت زندگی ، شفقت به خود ، دیابت نوع ۲ ، خودکارآمدی