کاربرد شعر فارسی در تدریس تاریخ ایران: از حافظه محوری تا درک مفهومی

هدف این پژوهش، بررسی نقش شعر فارسی به عنوان یک ابزار آموزشی کارآمد در فرایند تدریس تاریخ ایران است. در نظام های آموزشی سنتی، تاریخ غالبا به صورت حافظه محور و مبتنی بر حفظ وقایع و اسامی تدریس می شود که این امر به درک سطحی و زودگذر منجر می گردد. این مقاله با بهره گیری از چارچوب نظریه یادگیری معنادار دیوید اوزوبل و روش های تدریس خلاق، استدلال می کند که به کارگیری اشعار شاعران بزرگی چون فردوسی، حافظ، سعدی و ملک الشعرای بهار می تواند پلی میان واقعیات تاریخی خشک و ادراک عاطفی- مفهومی دانش آموزان ایجاد کند. روش این پژوهش، از نوع کاربردی و با رویکرد کیفی- تحلیلی است که داده های آن از طریق مطالعه کتابخانه ای و تحلیل محتوای اشعار گردآوری شده است. یافته ها نشان می دهد که شعر فارسی با برخورداری از ویژگی هایی چون روایت گری، عینیت بخشی به مفاهیم انتزاعی، برانگیختن عواطف و تقویت حافظه تصویری، نه تنها به درک عمیق تر رویدادها و مفاهیم تاریخی کمک می کند، بلکه موجب تقویت حس تعلق هویتی و پرورش تفکر انتقادی در فراگیران می شود. در پایان، الگویی پیشنهادی برای تلفیق موثر شعر و تاریخ در قالب فعالیت های عملیاتی ارائه می گردد.

کلیدواژه ها:

شعر آموزشی ، تاریخ ایران ، یادگیری معنادار ، روش های نوین تدریس ، اقدام پژوهی ، فردوسی.