بررسی اهمیت و ضرورت مشارکت و تعامل والدین با مدارس در وضعیت روحی و تحصیلی دانش آموزان ابتدایی

نقش والدین در شکل گیری، رشد و تعالی شخصیت و عملکرد تحصیلی کودکان از دیرباز مورد توجه روان شناسان، جامعه شناسان و متخصصان تعلیم و تربیت بوده است. مدرسه و خانواده به عنوان دو نهاد اساسی و مکمل در فرآیند جامعه پذیری و آموزش کودک، هر یک کارکردها و مسئولیت های مهمی دارند که بدون همکاری و تعامل سازنده میان آن ها، تحقق اهداف آموزشی و تربیتی به طور کامل امکان پذیر نیست. در واقع، مدرسه بدون همراهی خانواده نمی تواند زمینه رشد همه جانبه کودک را فراهم کند و خانواده نیز بدون ارتباط موثر با مدرسه، از شناخت دقیق نیازها، استعدادها و مشکلات تحصیلی و روانی فرزند خود باز می ماند. از این رو، مشارکت و تعامل والدین با مدارس نه تنها یک ضرورت آموزشی، بلکه عاملی اساسی در سلامت روان، پیشرفت تحصیلی و رشد اجتماعی دانش آموزان به شمار می آید. تعامل سازنده میان والدین و معلمان تنها به مبادله اطلاعات محدود نمی شود، بلکه فرآیندی چندبعدی است که شامل همکاری، هم فکری، مشارکت در تصمیم گیری ها و حمایت عملی از برنامه های آموزشی و پرورشی مدرسه است. چنین تعاملی مستلزم وجود اعتماد متقابل، احترام متناسب، درک متقابل از نقش ها و اهداف مشترک تربیتی است. هنگامی که والدین خود را بخشی از محیط آموزشی فرزند بدانند، میزان مسئولیت پذیری، مشارکت و احساس تعلق آن ها نسبت به مدرسه افزایش می یابد. این هم افزایی میان خانه و مدرسه می تواند بسیاری از مشکلات رفتاری، اضطراب های تحصیلی و چالش های روانی دانش آموزان را کاهش دهد و محیطی امن و حمایتگر برای رشد عاطفی و ذهنی آنان فراهم سازد.در دوران ابتدایی، اهمیت این تعامل دوچندان است، چرا که پایه های اصلی یادگیری، نگرش نسبت به تحصیل، و الگوهای رفتاری در این سال ها شکل می گیرد. کودک در این دوره هنوز به شدت وابسته به محیط خانواده است و رابطه عاطفی قوی با والدین دارد. از این رو، هرگونه نگرش یا رفتار والدین نسبت به مدرسه، معلم و آموزش، مستقیما بر نگرش کودک اثر می گذارد. اگر والدین در جلسات مدرسه شرکت کنند، در فعالیت های آموزشی و فوق برنامه حضور فعال داشته باشند و از روند پیشرفت فرزند خود مطلع باشند، کودک احساس امنیت و ارزشمندی بیشتری می کند. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که بررسی اهمیت و ضرورت مشارکت و تعامل والدین با مدارس در وضعیت روحی و تحصیلی دانش آموزان ابتدایی پرداخته شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ارتباط مستمر و مثبت میان والدین و مدرسه، تاثیر مستقیمی بر انگیزش تحصیلی، خودپنداره، اعتمادبه نفس و نظم رفتاری دانش آموزان دارد. زمانی که والدین نسبت به وضعیت تحصیلی فرزند خود آگاه بوده و با معلمان در تعامل باشند، کودک احساس می کند که تلاش هایش مورد توجه و قدردانی قرار گرفته است؛ این احساس تعلق و حمایت، موجب افزایش انگیزه درونی، علاقه مندی به یادگیری و در نتیجه ارتقای عملکرد تحصیلی او می گردد. از سوی دیگر، نبود ارتباط موثر میان خانواده و مدرسه می تواند سبب بروز سوءتفاهم ها، ضعف در پیگیری مشکلات تحصیلی و حتی بروز ناهنجاری های رفتاری و افت تحصیلی شود.

کلیدواژه ها:

مشارکت ، تعامل ، والدین ، دانش آموزان ، یادگیری