تحلیل مروری نقش معلمان در پرورش شهروندی مسئولیت پذیر در دانش آموزان

شهروندی مسئولیت پذیر از مهارت های اساسی تربیتی است که نقش مهمی در توسعه اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی دانش آموزان ایفا می کند. مدارس و به ویژه معلمان، به عنوان عوامل اصلی تربیت و آموزش، نقش کلیدی در پرورش رفتارها و نگرش های مسئولانه دانش آموزان دارند. پژوهش حاضر از نوع مروری است و با هدف بررسی نقش معلمان در پرورش شهروندی مسئولیت پذیر در دانش آموزان انجام شده است. داده ها با استفاده از مطالعه کتابخانه ای و تحلیل محتوای پژوهش های فارسی و خارجی منتشرشده بین سال های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۳ و ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ جمع آوری و تحلیل شده اند.یافته ها نشان می دهند که سبک های تدریس فعال و مشارکتی، مهارت های اجتماعی و اخلاقی معلمان، تعاملات کلاس و ویژگی های شخصیتی آنان، تاثیر قابل توجهی بر مسئولیت پذیری، مشارکت اجتماعی و رفتارهای شهروندی دانش آموزان دارند. از سوی دیگر، فشار برنامه های درسی، کمبود منابع آموزشی، فقدان آموزش تخصصی معلمان و محدودیت های مدیریتی از مهم ترین چالش ها در مسیر پرورش شهروندی هستند. پژوهش های بررسی شده، اهمیت توانمندسازی معلمان، استفاده از روش های تدریس تجربه محور، ایجاد محیط حمایتی در کلاس و همکاری مستمر خانواده و مدرسه را به عنوان راهکارهای موثر تاکید می کنند.نتایج این پژوهش می تواند برای معلمان، مدیران مدارس و سیاست گذاران آموزشی، به منظور ارتقای مهارت های شهروندی و مسئولیت پذیری دانش آموزان و برنامه ریزی آموزشی موثر، کاربردی باشد.

کلیدواژه ها:

شهروندی مسئولیت پذیر ، معلمان ، مدارس ، پرورش مهارت های اجتماعی ، سبک تدریس مشارکتی