بررسی اثر تمرین های ذهن آگاهی(Mindfulness) بر کنترل خشم و افزایش تمرکز دانش آموزان ابتدایی

هدف این مقاله بررسی نظام مند شواهد بین المللی درباره اثر تمرین های ذهن آگاهی بر کنترل خشم و افزایش تمرکز دانش آموزان دوره ابتدایی و ارائه الگویی عملیاتی برای اجرای مداخله در مدارس ایران است. با مرور نظام مند پژوهش های دهه اخیر و اتکاء به فراتحلیل ها و کارآزمایی های تصادفی خوشه ای، نشان می دهیم که برنامه های مدرسه محور ذهن آگاهی می توانند تنظیم هیجان، کاهش پرخاشگری و بهبود عملکردهای اجرایی (توجه پایدار، بازداری پاسخ، حافظه کاری) را در کودکان ۷ تا ۱۲ ساله ارتقاء دهند. همچنین پروتکل مداخله ۸ هفته ای سازگار با بافت فرهنگی- زبانی کلاس های ایرانی و ابزارهای سنجش معتبر برای ارزیابی پیش/پس آزمون معرفی می شود. یافته ها حاکی از اندازه اثر کوچک تا متوسط برای تمرکز و تنظیم خشم است و اجرای مبتنی بر معلم، آموزش مهارت محور کوتاه و تمرین روزانه کلاسی از عوامل موفقیت به شمار می آیند. در پایان، پیامدهای کاربردی برای معلمان، مدیران و سیاست گذاران آموزشی، محدودیت ها و پیشنهادهای پژوهشی آتی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

ذهن آگاهی ، تنظیم خشم ، تمرکز ، عملکردهای اجرایی ، مداخله مدرسه ای ، دوره ابتدایی ، ایران.